|
|
L.m.
Francis Lương Minh Tri,CMC Phụ Trách |
|
61. Bí Tích Hôn Nhân
Trọng kính cha, đầu thư chúc cha mạnh khoẻ
để phục vụ tha nhân và giúp đỡ nhiều linh hồn về cùng Chúa. Đã
từ lâu con rất thao thức về vấn đề quan trọng bí tích hôn nhân,
mà không hỏi được các đấng bản quyền cho thoả đáng. Nay mạnh dạn
viết thư này xin hỏi cha cho tỏ tường. Nhân đọc được bài báo có
mục Hỏi Để Sống Đạo có một đề tài liên quan vấn đề: "Một
thảm hoạ?" Trường hợp một bên là Công Giáo, một bên ngoại
giáo, vẫn có quyền kết hôn; miễn sao, buộc sinh con phải cho rửa
tội. Khi nghe vấn đề này, con đã trực tiếp hỏi một linh mục, "chịu
chức tại Việt Nam, tỵ nạn tại Hoa Kỳ sau 1975". Ngài
trả lời là đúng vậy; ở Hoa Kỳ thì phổ biến cho giáo dân biết,
còn ở Việt Nam thì các đấng bản quyền không phổ biến cho giáo
dân biết. Thưa cha, chúng con là những con chiên chỉ tin Thiên
Chúa. Giáo Hội thay mặt cho Thiên Chúa phán thế nào thì theo thế
vậy. Nhưng đứng trước một vấn đề mà trái ngược lại những điều
mình đã học từ khi có trí khôn, nên không khỏi thắc mắc. Đây chỉ
là cách giải quyết tạm thời, có nay mà không có mai; vì không
răn được cha mẹ sao dạy được con? Rồi mai đây họ sẽ lại có nhiều
lý do để ly hôn. Nhìn lại bao nhiêu đôi hôn phối hợp pháp, chính
thức; vậy mà còn viện nhiều lý do để được tái hôn, như hai trường
hợp sau đây.
a/ Đôi hôn phối có cha, có mẹ và cả họ hàng
làm chứng. Họ trưởng thành, có nghĩa rằng: không tảo hôn, không
bệnh tật, không bị ép buộc, không bị lừa dối v.v... Vậy không
có một lý do nào để các đấng bản quyền cho ly hôn. Thế mà chỉ
vài năm sau họ ly dị. Nay người phụ nữ đó đã đi lấy chồng và được
hợp pháp đến nhà thờ. Còn người chồng cũng đang đến toà nọ, toà
kia để xin tháo gỡ, và đi lập gia đình lần thứ hai. Đó là trường
hợp sống và trưởng thành ở Hoa Kỳ.
b/ Đôi hôn phối thứ hai này ở Việt Nam. Sống
với nhau có 4 mặt con. Năm 1975 chồng đi cải tạo. Năm năm sau
khi trở về viện lý do là vợ phản bội, xin các đấng bản quyền cho
cưới vợ khác, nhưng không một linh mục nào chấp nhận. Ông vẫn
tổ chức đám cưới và mời họ hàng, bạn bè tham dự. Cha xứ trình
lên giám mục của mình. Cuối cùng giám mục địa phận phán rằng:
Ai đi tham dự đám cưới đó sẽ bị rút phép thông công. Do vậy, đám
cưới ngày hôm đó không ai tham dự, nhưng họ vẫn ăn ở với nhau
và sinh con như thường. Dòng đời thay đổi. Họ có cơ hội định cư
tại Hoa Kỳ. Và họ trình cha xứ thế nào đó mà được lên bàn thờ
làm các phép bí tích.
Kính thưa cha, đây là những trường hợp trong
rất nhiều trường hợp mà nếu ở Việt Nam, sẽ không bao giờ được
phép tái hôn; mà ở Mỹ này các đấng bản quyền vẫn cho phép. Vậy
có phải chăng, con người sống ở nước văn minh, tự do thì sẽ có
những điều luật thay đổi để phù hợp? Theo như nhận định của nhiều
người hiện nay. Đứng trước những trường hợp này, cha nghĩ gì?
Xin chào cha.
(Quang Vũ)
Ông Quang thân mến,
Thông cảm với nỗi lo lắng hợp lý của ông. Ông hỏi tôi nghĩ
sao, tôi nghĩ tôi không nên kết luận vội điều gì. Có nhiều
điều tôi chưa biết, nhiều điều chỉ xem bên ngoài vậy mà sự thực
không vậy. Tuy thế, chúng ta phải thành thực nhận rằng một sự
lành cấp mấy, ma quỉ cũng có thể lợi dụng làm sự dữ được.
Tuy nhiên người ta có thể nói dối, đánh lừa các đấng trong Giáo
Hội nhưng người ta có thể dối được, lừa được Thiên Chúa không?
Lừa được lương tâm mình không? Ông yên chí, Chúa mới là
người nói tiếng sau cùng!
Trong một số trường hợp có thể có sự khác
biệt văn hóa. Một số trường hợp nếu một người bị như thế
ở Mỹ đã là ép buộc nhưng ở văn hoá Á châu đó là chuyện dĩ nhiên
của mọi người. Cách đây nhiều thập niên, khi nhà trai mang
trầu cau đến, cha mẹ hỏi cô nào không trả lời "con chả".
Đưa câu "con chả" đó làm chứng bị ép thì chắc
là không thật lòng với Đức Chúa Trời rồi. Tôi nghĩ không
dễ lừa được ông cha Mỹ đâu!
a. "Một bên là Công Giáo, một bên ngoại giáo, vẫn có quyền
kết hôn; miễn sao, buộc sinh con phải cho rửa tội"
Không có quyền đâu ông! Nếu "một bên là Công Giáo,
một bên chưa rửa tội" kết hôn mà không xin phép chuẩn
là 'hổng' thành đó. 'Hổng' thành nghĩa là
không có quyền. Phải có phép "chuẩn" chước
cho với điều kiện như ông đã nêu là điều kiện bên ngoài.
Còn cả hai phải học hỏi để sửa soạn hôn nhân là điều kiện dĩ nhiên.
Ai có trách nhiệm xin phép cho họ phải có trách nhiệm cho cả hai
cùng trưởng thành!
b. "Nay người phụ nữ đó đã đi lấy chồng và được hợp pháp
đến nhà thờ. Còn người chồng cũng đang đến toà nọ, toà kia để
xin tháo gỡ, và đi lập gia đình lần thứ hai." Tôi
không tin câu chuyện này của ông là sự thật khách quan hoàn toàn.
Có thể là sự thật với ông mà thôi! Một điểm nhỏ là kết hôn
là chuyện cần hai người. Nếu một người được tháo gỡ hợp
pháp - nghĩa là hôn phối từ ban đầu đã không thành - thì người
kia cũng chẳng còn gì mà ràng buộc. Nếu "người chồng
cũng đang đến toà nọ, toà kia để xin" là xin xét lại
việc tháo gỡ, vì ông ta có lý chứng không thể tháo gỡ như trường
hợp Sheila Rauch sang tận Roma để bảo vệ dây hôn phối với dân
biểu Jose Kennedy, dù hai người đã ly dị vì lương tâm không cho
bà nói dối với Chúa. Vậy ông biết chuyện ông hãy ráng hy
sinh giúp làm chứng cho người chồng nha!
c. Về câu chuyện sau, tôi xin thưa thế này, ngay tại Mỹ một người
"viện lý do là vợ phản bội, xin các đấng bản quyền cho
cưới vợ khác," thì chắc chắn chả một linh mục nào dám
chấp nhận! Tôi thấy sự thật đó vẫn đúng tại Mỹ cũng như
Việt nam. Khi vợ chồng phản bội nhau, người ta có
thể xin phép để ly thân, chứ không phải lý do để cưới người khác.
Tôi không nghe ông kể người đó làm đơn xin tòa Giáo Hội xét lại
phép hôn phối của ông ta ở Việt nam. Nếu thế sao ông dám
quả quyết "đây là những trường hợp trong rất nhiều trường
hợp mà nếu ở Việt Nam, sẽ không bao giờ được phép tái hôn"
? Người chồng ở Việt nam đã không theo luật để cưới lần
sau. Ở thời kỳ đó, ai ở Mỹ mà cưới như vậy là bị rút phép
thông công tự động, chứ không cần toà Giám mục nào tuyên bố nữa.
Chỉ cách đây ít năm, các Giám Mục Mỹ xin bỏ án rút phép thông
công đó cho giống các nơi khác trên thế giới. Vậy ông thấy
trước đây, ở Mỹ ngặt hơn chứ. Ngày nay tại Mỹ nhiều trường
hợp tòa án tuyên bố không đủ lý để tuyên bố hôn phối vô hiệu dù
cả hai đều xin hủy bỏ. Tôi nghĩ điều quan trọng hơn là chúng
ta làm gì để hôn phối được bền vững và thánh thiện.
62.
Tại sao Chúa không làm
Người đầu tiên Chúa sinh ra là Ông ADAM và
Bà EVE . Sau khi họ có con cái. Chắc chắn con cái họ - dù là anh
em ruột thịt - cũng phải ăn ở với nhau để có thể truyền giống.
Điều này bây giờ là bị gọi là LOẠN LUÂN. Chúa là người biết hết
tất cả mọi sự (dù chưa xẩy ra), làm được tất cả mọi điều, tại
sao NGÀI không tạo ra nhiều ADAM va nhiều EVE khác nhau
để tránh điều loạn luân này ?
Như vậy, thế nào là căn bản, nền tảng của
đạo đức trong Thiên Chúa Giáo ?
(Dzũng Dakao)
Dzũng Dakao thân mến,
Ông bạn tôi hỏi câu khó trả lời quá. Khó vì hỏi lý do tại
sao không làm, tại sao Chúa không làm! Người ta chỉ hỏi
lý do tại sao làm, chứ lý do tại sao không thì trả lời mấy ngày
cũng không xong một câu hỏi của ông Dzũng Dakao!
Trở lại câu hỏi đầu về vệc con cái ông Adam
ăn ở mí nhau, các sách thủ bản luân lý thần học từ đời xưa đã
cho câu giải đáp của vấn đề: 'ở thuở khai thiên lập
địa, do sự "miễn chuẩn " minh nhiên hay mặc nhiên
của Chúa, anh em được phép " ăn ở với nhau để có thể truyền
giống" vì hoàn cảnh đặc biệt của thời đó. Người
ta cũng phải nại đến sự miển chuẩn tương tự khi phải giải thích
chế độ đa thê được Chúa tha phép, hay việc tàn sát những kẻ bại
trận như ở thành Giêricô, Josue dặn dò dân chúng,"Thành
và mọi sự trong thành sẽ bị án tru hiến để kính Chúa. . . .
Anh em cũng phải đề phòng án tru hiến, kẻo anh em bị án tru hiến
vì lấy đồ vật trong số những gì đã biệt hiến" (Josue
6: ). Thiên Chúa là tác gỉa sự sống và trât tự xã hội nên
chẳng ai có quyền công kích quyền tối cao ấy khi trong những trường
hợp đặc biệt châm chước một bó buộc này hay một bổn phận kia.
Nói đi thì thế, nhưng nói lại chúng ta hiểu
thế nào những gì được tác gỉa Sáng thế ký viết? Đâu là quan
tâm của tác gỉa và đâu là ý của tác gỉa? Phải chăng Thánh
Kinh muốn cho chúng ta biết cụ thể và rành mạch về nhân loại ở
buổi sơ khai? Quan tâm của tác gỉa Sáng Thế ký không phải
là nhân chủng học nhưng là thần học có tính cách thiêng liêng.
Chính tác gỉa cũng không có mặt khi sự kiện lịch sự xảy ra nhưng
dùng công trình sáng tạo để xác quyết Chúa là Đấng tạo thành.
Đồng thời nói lên sự phân biệt và bổ túc giữa hai phái tính, phẩm
giá của hữu thể nhân linh, tình trạng ân phúc và sa ngã cùng hậu
quả của tội lỗi.
Tác gỉa đề cập đến ông Adam và bà Evà.
Nhưng nhiều người hỏi đó có phải là cá nhân đúng nghĩa hay là
những nhân vật đại diện như chính tên của họ. (Adam theo
nguyên ngữ là "con người" và Evà là "mẹ
các kẻ sống"). Như ngày nào ông Dzũng nổi hứng
khuyên con cháu và đề ra một người kiểu mẫu và để dễ nhớ đặt tên
nhân vật đó là "Nhân". Có thể chúng ta
hiểu quá điều tác gỉa Sáng Thế ký muốn nói. Tác gỉa Sáng
thế ký không biết những bận tâm của chúng ta nên không cho chúng
ta dữ kiện để giải quyết. Vấn đề câu hỏi được nêu lên là
do cách hiểu đoạn Thánh Kinh. Thủ bản Luân lý xưa đã đưa
ra một lối giải đáp, chúng ta cần chờ các nhà khoa học giải quyết
được vấn đề nhân chủng học, hy vọng ngày đó chúng ta đưa ra một
giải đáp thỏa đáng hơn và dễ chấp nhận hơn.
63.
Khi nào phôi thai thành người
Trân trọng lạy Cha, (tham chiếu câu đáp cho
câu hỏi khi thai được bao nhiêu ngày thì được coi là một con người...
Trái Tim Đức Mẹ số tháng Ba 2002, trang 32), nếu con hiểu không
sai ý nghĩa, trong phần đáp trước đã quả quyết Giáo Hội Công Giáo
xác quyết vấn đề từ giây phút đầu tiên của phôi thai đó là người
(human being), nhưng: các giám mục tránh không nói đó là một ngôi
vị nhân loại (human person). Hiểu như câu đáp thì ai muốn tin
phôi thai độ một tháng mới là người cũng đúng theo như câu đáp
có phải không? Nếu thế thì nhóm phò sinh đang tranh đấu chính
phủ đừng cho bán thuốc morning after cho phụ nữ, vì đó là tội
phá thai giết người, chớ tranh đấu vấn đề nữa vì không phải là
tội phá thai giết người phải không? Xin giải thích cho chúng con
rõ.
(Trần Văn Trạng, AL)
Thưa Ông Trạng,
Dù ai tin nhận sau khi thụ thai một tháng sau mới có
đủ cả xác hồn, hay bất cứ niềm tin nào đi nữa, phá thai là hủy
hoại một sự sống người, là giết một sự sống người (human life)
nơi thai nhi. Thai nhi là một cá thể dù phải dựa vào một
cá thể khác (người mẹ) để sống. Việc dưạ này không làm mất
cá thể tính nơi thai nhi cũng như một người gìa cần phải được
giúp đỡ để sống nhưng vệc giúp đỡ không làm mất cá thể tính nơi
người gìa. Hủy hoại sự sống người nơi một cá thể thì gọi
là gì bây giờ nếu không phải giết người?
|
|