Tội hồng phúc!!

Trong đêm vọng Phục Sinh, qua nghi thức công bố Nến Phục Sinh, dấu chỉ ánh sáng Đức Kitô chiếu vào thế gian tối tăm sau khi ngài phục sinh, Giáo Hội đã ca lên: “Ôi! Tội hồng phúc!”Thánh Augustine đã để lại tư tưởng mà đối với nhiều người cho là khó hiểu, khó chấp nhận. Nhưng nếu từ suy luận tự nhiên điều này khiến ta khó hiểu, thì về phương diện siêu nhiên, và qua ánh mắt tâm linh nó lại là một điều đem lại vui mừng và phấn khởi. Thật ra, Thánh Augustine cũng chỉ diễn tả với cái nhìn khác điều mà này Thánh Phaolô đã được Thánh Linh khởi hứng để viết cho các tín hữu tại Côrinthô: “Nếu Chúa Giêsu không sống lại thì lời rao giảng của chúng tôi trở thành vô nghĩa và đức tin anh em nào có ích chi?” (1 Cor 15:14).

Tội! Một trạng thái đoạn tuyệt với Thiên Chúa. Hình ảnh của Biển Đỏ và cuộc Vượt Qua của người Do Thái đã được nhắc đến trong sách Xuất Hành, không chỉ là một biến cố lịch sử, mà còn là một biểu tượng của cái mà Thánh Augustine gọi là “tội hồng phúc”!

Tình trạng nô lệ của dân Do Thái tại Ai Cập. Nỗi khát mong được giải thoát để về lại miền đất của cha ông, tổ tiên. Khoảng cách từ bên này và bên kia Biển Đỏ. Sự hối thúc và đuổi bắt của người Ai Cập. Đó chính là hình ảnh của tội lỗi. Hình ảnh bị dành dật và hối thúc của lương tâm, bị chiếm đoạt và đọa đầy của đam mê. Và trước mặt là cả một biển rộng mênh mông.

Một bên là tự do và một bên là nô lệ. Một bên là sống và một bên là chết. Một bên là ánh sáng và một bên kia tối tăm. Một bên là con cái và một bên là tôi tớ. Và đó là tất cả những gì tội lỗi đã gây ra cho con người.

Nhưng Đức Kitô đã đến, và đã giải thoát con người khỏi tình trạng tội lỗi của nó. Ngài dẫn đưa con người khỏi tình trạng nô lệ, khỏi phần đất nô lệ và đưa vào miền ánh sáng kỳ diệu của ơn Cứu Độ, của sự giải thoát tâm linh. Như Maisen, Ngài đã dẫn toàn dân mình vượt qua Biển Đỏ, tức là chiến thắng sự chết, loại bỏ tình trạng nô lệ tội lỗi.

Biển Đỏ càng càng sâu, càng sóng gió dữ dội, càng mênh mông xa thẳm, và sự hối thúc, quyết tâm của đoàn quân Pharaôn chính là đối tượng của tình yêu và quyền năng giải thoát của Thiên Chúa. Càng nói lên giá trị ơn Cứu Chuộc mà Đức Kitô đã mang lại cho con người qua sự chết và sống lại của ngài. Và đó chính là lý do khiến cho tội Adong trở thành “tội hồng phúc”. Chúng ta có thể hiểu điều này khi áp dụng vào những yếu đuối, lỡ lầm và sa ngã của riêng mỗi người. Nhờ tội Adong mà có Đấng Cứu Thế. Vì những yếu đuối của con người mà ơn Cứu Chuộc đã được ban phát và thi thố. Cái nhìn thần học này chính là một cái nhìn về tình yêu Thiên Chúa được tỏ hiện qua mầu nhiệm Cứu Chuộc của Đức Kitô. Thiên Chúa biết con người yếu đuối nhưng không bỏ rơi con người. Ngài biết con người đau khổ vì yếu đuối nên đã ban thêm sức mạnh cho con người. Ngài biết con người phản bội ngài, nhưng ngài không quay lưng lại với con người. Bởi vì ngài là Cha nhân lành, là Thiên Chúa tình yêu.

Đức Kitô đã chỗi dậy từ cõi chết. Ngài đã chiến thắng thần chết. Đã chế ngự tội lỗi. Và đã ban lại cho con người quyền làm con Thiên Chúa. Qua Thánh Kinh, con người biết được Thiên Chúa ra sao, khi ngài đồng hành với dân ngài với dân Ngài trên đường về đất hứa, và nhất là giây phút lịch sử vượt qua Biển Đỏ. Nhờ đó, chúng ta biết mình được Thiên Chúa yêu thương. Nhờ đó, chúng ta tìm được đường về trời, và được an ủi ngay trong những tháng ngày dong duổi giữa thung lũng lệ sầu trần thế.

Tội hồng phúc:

Nếu tội làm cho con người đoạn tuyệt với Thiên Chúa, thì ơn Cứu Độ của Đức Kitô đã nối lại mối dây liên lạc bị cắt đứt vì tội.

Nếu tội làm cho con người xa Chúa, thì nhờ sự chết và phục sinh, Đức Kitô đã đem con người về lại với Thiên Chúa.

Nếu tội làm cho con người ra tối tăm, mờ mịt và trở thành nô lệ cho dục vọng, nô lệ cho xác thịt, và cho những đam mê vật chất, thì quyền lực phục sinh đã cho con người ánh sáng mặc khải, đặt con người vào chính lộ. Nâng đỡ sự yếu đuối của con người, giúp con người thắng vượt được những cám dỗ thấp hèn, và làm cho con người trở nên vững vàng hơn.

Nếu tội làm cho con người phải chết, thì quyền lực phục sinh của Đức Kitô đã ban lại cho con người sự sống mới, và sự sống đời đời.

Nếu tội làm cho con người bị đau khổ, tật nguyền, và bệnh hoạn, thì Đức Kitô Phục Sinh chính là niềm vui, hạnh phúc, và bình an. Nhờ ngài, con người có thể lợi dụng những điều tiêu cực này để mua lấy hạnh phúc, sự bình an tâm hồn, và khám phá ra được Thánh Ý Thiên Chúa muốn mình sống như thế nào.

Và nếu tội biến con người trở thành nô lệ của Satan, thì sự chiến thắng Phục Sinh đã giải thoát con người khỏi vòng nô lệ của Satan và trở thành con cái tự do của Thiên Chúa.

Tội hồng phúc! Tất cả những gì Thánh Augustine đã suy niệm và đã diễn tả đó đã được hoàn tất và thành tựu qua cái chết và sự Phục Sinh của Chúa Cứu Thế. Ngài đã sống lại như lời Ngài đã phán hứa. Đây cũng là điều mà Thánh Phaolô đã khẳng định.

Những gì Thánh Augustine nói về tội, và về đấng gánh vác tội nhân loại. Đấng đã trả lại cho Thiên Chúa món nợ của nhân loại đối với ngài sẽ không còn giá trị và mất ý nghĩa, nói theo Thánh Phaolô: “Nếu Chúa Giêsu không sống lại thì lời rao giảng của chúng tôi trở thành vô nghĩa và đức tin anh em nào có ích chi?” (1 Cor 15:14). Và trong niềm hân hoan và vui mừng ấy, cùng với toàn thể nhân loại, chúng ta đón mừng sự phục sinh của ngài.

Vì đã ban Đấng Cứu Độ trần gian:

Biển Đỏ tượng trưng cho cái hố sâu thăm thẳm mà tội lỗi đã gây nên để ngăn chặn con người với Thiên Chúa. Ném tất cả vào lòng Biển Đỏ, bao gồm quá khứ nô lệ Ai Cập, chiến mã và kỵ binh của Pharaon là hình ảnh chôn vùi quá khứ tội lỗi. Hình ảnh tha thứ bằng ngập tràn ơn sủng của Thiên Chúa qua biến cố Vượt Qua của Đức Kitô.

Để đến bến bờ tự do và hạnh phúc. Người Do Thái đã phải đi qua Biển Đỏ. Đã phải tin vào Maisen và tin vào Thiên Chúa. Để tiến lại gần và nối kết với tình thương Thiên Chúa, chúng ta phải tin tưởng vào cuộc Phục Sinh của Chúa Cứu Thế. Chúng ta phải bỏ lại quá khứ tội lỗi và đam mê bất chính của mình vào lòng biển cả tình thương Thiên Chúa. Và phải chôn vùi nó trong đó.

Đêm đen mịt mùng còn là hình ảnh nô lệ tội lỗi. Như ánh nến Phục Sinh chiếu soi trong đêm tối, đem hơn ấm và sức sống, ánh sáng Phục Sinh của Đức Kitô cũng xua tan bóng đêm tội lỗi, tỏa ánh sáng, sưởi ấm tâm hồn con người. Cái hồng phúc của tội, chính là việc con người được ban cho Chúa Cứu Thế, đấng đã đến và giải thoát con người khỏi tội.

Nếu Đức Kitô không giáng trần, nhân loại sẽ không có ơn cứu độ. Và không biết nhân loại sẽ còn đau khổ, sẽ còn mò mẫm trong tối tăm tội lỗi, và chịu sự thống trị của Satan đến bao giờ. Đau khổ vì xa Chúa là cha nhân lành. Đau khổ vì lạc lõng, bơ vơ không biết đường về Trời. Và đau khổ vì bị thống trị bởi sự khống chế của tội lỗi, của Satan.

Chúa Cứu Thế đã chịu chết và nay đã sống lại. Niềm vui và hạnh phúc đang phủ kín và bao trùm nhân loại. Như ánh sáng bùng lên trong đêm tối. Ánh sáng Phục Sinh cũng xua tan bóng tối tử thần. Bóng tối tội lỗi. Bóng tối sự chết. Như sức nóng của ánh sáng sưởi ấm băng giá, sức nóng của Phục Sinh cũng sưởi ấm và làm nóng lại những tâm hồn băng giá, nguội lạnh vì tội lỗi. Như ánh sáng đem lại sức sống, và sinh hoạt của một ngày mới, ánh sáng Phục Sinh cũng đem lại cho con người nguồn năng lực mới để mở đầu cho một ngày mới trong ơn thánh.

“Ôi! Tội hồng phúc, vì đã ban Đấng Cứu Độ trần gian”. Chúa Kitô đã chết và đã phục sinh vì chúng ta. Chúng ta hãy hân hoan và vui mừng. Alleluia! Alleluia! Alleluia!

T.s. Trần Quang Huy Khanh