|
LÔ-RÊ-TÔ,
Ý
1. Nguồn Gốc
Lô-rê-tô (Loreto) là một trong những đền thánh Đức Mẹ danh tiếng
nhất tại Ý và trên thế giới. “Qua nhiều thế kỷ, lòng đạo đức Ki-tô
giáo đã gắn liền Lô-rê-tô với mầu nhiệm khôn tả của Ngôi Lời Nhập
Thể” (Đức Gio-an Phao-lô II). Thực vậy theo truyền thống xa xưa,
Nhà Thánh, nơi Ngôi Lời mặc lấy nhục thể đã đến ngọn đồi Lô-rê-tô
(không biết đi trên biển hay trên không?) bảy thế kỷ trước đây
sau khi đã dừng tại Tê-sa-tô (Tersato), miền Đa-ma-ti-a (Dalmatia)
vào năm 1291, để ghi nhớ biến cố này, tại Tê-sa-tô người ta đã
xây một tiểu vương cung thánh đường dâng kính Đức Ma-ri-a Mẹ Ân
Sủng và đã trở thành một trung tâm hành hương từ thế kỷ XIII.
Đến năm 1294, Nhà Thánh đến Rê-ca-na-ti (Recanati) tại khu rừng
của một bàâ quiá tộc tên là Lô-rê-ta (Loreta). Hai bức ảnh nổi
có trên bốn trăm, năm nay đang được trưng bày trong đền thánh
dường như xác định truyền thuyết Nhà Thánh đến bằng đường biển.
Những cuộc điều tra được xúc tiến ngay sau khi Nhà Thánh xuất
hiện tại Lô-rê-tô cho thấy rằng kích thước của ngôi nhà này giống
hệt kích thước Nhà Thánh trước kia đã được đặt trong một vương
cung thánh đường tại Na-da-rét nhưng bỗng nhiên biến mất. Các
dấu vết trên những viên đá của ngôi nhà này cũng giống hệt những
dấu vết của ngôi nhà Na-da-rét. Nhà Thánh vốn không có móng và
ở bên cạnh một con đường (theo dữ kiện từ những cuộc khai quật
trong thời gian 1962-1965).
Theo ý kiến các chuyên gia, những chi tiết trên đây cũng như các
chi tiết khác xem ra nghiêng về giả thuyết tin rằng Nhà Thánh
đã được dời chuyển “nhờ tay của các thiên thần.” Vì thế ngày 24
tháng 3 năm 1920, Đức Bê-nê-đíc-tô XV đã tôn xưng Đức Mẹ Lô-rê-tô
làm bổn mạng chính của giới phi công.
Cũng chính Đức Bê-nê-đíc-tô XV đã chúc lành đặc biệt cho những
“cỗ máy bay” như sau: “Lạy Thiên Chúa nhân từ, Chúa đã thánh hiến
ngôi nhà của Đức Trinh Nữ Ma-ri-a với mầu nhiệm Ngôi Lời Nhập
Thể và đã đặt ngôi nhà này giữa đoàn con cái Chúa. Xin đổ tràn
phúc lành của Chúa trên máy bay này để những ai du hành trên đó
có thể vui mừng đến nơi và trở về an toàn dưới sự bảo trợ của
Đức Ma-ri-a.”
2. Lược Sử
Từ những hồ sơ lịch sử của Nhà Thánh, ta có những chi tiết sau:
ngày 23 tháng 10 năm 1315, thánh đường Đức Mẹ Lô-rê-tô lần đầu
tiên được đề cập trong cuộc cung nghinh đền tạ tại Ma-xê-ra-ta
(Macerata). Ngày 2 tháng 11 năm 1375, Đức Giê-gô-ri-ô XI (1371-1378)
trong sắc chỉ Dum Praecelsa ngắn gọn đã ban các ân xá đầu tiên
cho nhà thờ Lô-rê-tô. Năm 1468 nhà thờ được trùng tu theo ý giám
mục địa phận Rê-ca-na-ti là Ni-cô-la đen Át-tê (Nicola delle Aste),
và ngày 8 tháng 5 năm 1728 Đức Bê-nê-đíc-tô XIII đã nâng thánh
đường này lên bậc vương cung thánh đường.
Ngày 7 tháng 2 năm 1586 với bửu sắc Pro Excellent Praeeminenter,
Đức Xi-tô V đã nâng tỉnh Lô-rê-tô lên cấp thành phố và thánh đường
Lô-rê-tô làm nhà thờ chính tòa. Ngài ghi nhận thành phố Lô-rê-tô
là “thành phố danh tiếng nhất thế giới” bởi vì có Nhà Thánh đã
được các mầu nhiệm Thiên Chúa thánh hiến. Nơi đó, Chúa Giê-su
hằng ngày đã thực hiện bao điều kỳ diệu, và từng đoàn tín hữu
hành hương “từ mọi chân trời góc biển” tuôn về kính viếng.
Theo bản hòa ước được ký kết giữa Tòa Thánh và nước Ý năm 1929,
vương cung thánh đường Nhà Thánh cùng với các cơ sở vật chất và
nghệ phẩm thuộc quyền sở hữu Tòa Thánh. Ngày 24 tháng 6 năm 1965,
qua tông hiến Lauretanae Almae Domus (Nhà Thánh Lô-rê-tô), Đức
Phao-lô VI đã bãi bỏ qui chế Giáo Hoàng quản trị trực tiếp (pontifical
administration) để thay thế bằng qui chế đại diện Giáo Hoàng (pontifical
delegation) và phủ giám chức (prelature) cho Nhà Thánh, và nâng
thành vương cung thánh đường có giám mục quản trị (episcopal cathedral).
3. Ảnh Hưởng trên Các Tín Hữu
Ngay từ buổi đầu, Lô-rê-tô đã mang tính chất của một trung tâm
cầu nguyện toàn cầu. Thế kỷ XVI, lòng tôn sùng Nhà Thánh nở rộ
khắp Giáo Hội. Các tín hữu hành hương tuôn về đền thánh, và bằng
gối quì, niềm tin và tình yêu thơ thảo của họ đối với Đức Trinh
Nữ Lô-rê-tô càng thắm thiết hơn. Một số kinh nguyện mang hình
thức kinh cầu đã có được một vị trí nhất định ở đền thánh, trong
số đó có kinh cầu Đức Bà Lô-rê-tô (nhận tên này khoảng năm 1400).
Thật khó đoán được có bao nhiêu vị thánh và tín hữu đã từng cầu
nguyện tại đền thánh qua nhiều thế kỷ cũng như bao nhiêu nghệ
sĩ đã cống hiến tài năng cho nơi này. Các dòng tu cũng đến Lô-rê-tô
và góp công trong những công việc từ thiện. Trong số đó có dòng
Ca-mê-lô, Ca-pu-xi-nô và Tiểu Đệ Chúa Giê-su.
Ngày 4 tháng 10 năm 1962, Đức Gio-an XXIII đã viếng thăm đền thánh
vào đêm canh thức trước ngày khai mạc Công Đồng Va-ti-ca-nô II.
Dịp lễ Sinh Nhật Đức Mẹ ngày 8 tháng 9 năm 1979, Đức Gio-an Phao-lô
II cũng hành hương đến Lô-rê-tô “xin Đức Mẹ ban ánh sáng và trợ
giúp” cho chuyến công du và đọc diễn văn trước Liên Hiệp Quốc
(ngày 2 tháng 10 năm 1979). Dòng Nhà Thánh Phổ Quát (The Universal
Congregation of the Holy House) được thành lập ngày 27 tháng 5
năm 1883. Hội dòng kêu gọi mọi gia đình ki-tô hãy học tấm gương
Thánh Gia Na-da-rét. Hội dòng còn phát hành nguyệt san Sứ Điệp
Nhà Thánh bằng Ý Ngữ.
A. Rum
|