CHÚA KITÔ DẠY GIỮ CÁC GIỚI RĂN ĐỂ ĐƯỢC HẰNG SỐNG

     (2. Những điều phải TUÂN GIỮ được tóm lại trong kinh Mười Điều răn) 

(Đề nghị: Mở video phim 10 Điều Răn 30 phút, hoặc đọc đoạn Kinh Thánh Cựu Ước sau:

Bài trích sách Xuất hành:   (Xh 19, 1- 20,21)

"Mồng một tháng thứ ba kể từ khi con cái Israel ra khỏi Ai cập, chính trong ngày ấy, họ tới Sa mạc Sinai...họ đóng trại ở đó đối diện với núi...

Yavê phán với Mosê, "Hãy loan báo cho con cái Israel, nếu các ngươi quyết nghe tiếng Ta và giữ giao ước của Ta, thì các ngươi sẽ là dân riêng của Ta giữa các dân...các ngươi sẽ là một vương quốc tư tế (kingdom of priest) cho Ta, một dân thánh (dedicated people).

Ta sẽ đến với ngươi trong đám mây u ám, để cho dân nghe tiếng Ta trong lúc Ta phán bảo ngươi..."

Đến ngày thứ ba, xảy có sấm chớp và mây dầy đặc trên núi, và tiếng loa rất mạnh. Toàn dân trong trại đều run khiếp. Mosê đưa dân ra khỏi trại nghinh đón Thiên Chúa, họ đứng dưới chân núi. Tất cả núi Sinai nghi ngút khói, vì Yavê xuống trong lửa...

Thiên Chúa đã phán các lời này:

"Ta là Yavê Thiên Chúa của ngươi, Đấng đã đem ngươi ra khỏi đất Ai cập, khỏi nhà tôi mọi, ngươi sẽ không có những thần khác trước nhan Ta...ngươi sẽ không thờ lạy chúng...

Ngươi sẽ không kêu Danh Yavê cách bất kính (use My Name in vain),

Ngươi hãy nhớ đến ngày lễ nghỉ để thánh hoá (make it holy) ngày đó,

Hãy trọng kính (respect) cha mẹ ngươi,

Ngươi sẽ không giết người (murder),

Ngươi sẽ không ngoại tình (commit adultery),

Ngươi sẽ không trộm cắp (steal),

Ngươi sẽ không làm chứng gian (accuse falsely) cáo tội đồng loại,

Ngươi sẽ không tham muốn (desire) nhà cửa của đồng loại,

Ngươi sẽ không mê muốn vợ của đồng loại, tớ trai, tớ gái, bò lừa hay bất cứ vật gì của nó...Dân đã đứng mãi đàng xa, và Mosê tiến lại bên đám mây, chỗ có Thiên Chúa".

Cần đèn xanh đỏ: Chúng ta đang ở trong một nước mà xe trở thành phương tiện di chuyển không thể thiếu. Muốn tới nơi mong muốn, người lái xe cần phải lưu ý tới các bảng chỉ dẫn hoặc đèn xanh đỏ trên đường đi, nếu không, sẽ không thể tới nơi an toàn mà còn bị tai nạn, gây án mạng, vào tù hoặc ra nghĩa địa.

Mười Điều Răn Chúa có thể ví như những bảng chỉ dẫn hoặc đèn xanh đỏ trên đường về quê trời, người tín hữu cần lưu ý tuân giữ.

Giữ Mười Điều răn Chúa, - người ta sẽ được "Sống": Bản Thập Điều là một con đường Sống, dù nói lên những điều cấm đoán.(Glcg92 2057).

Chính Chúa Kitô đã quả quyết điều này khi trả lời cho người thanh niên: "Nếu anh muốn được sự Sống, hãy tuân giữ các Điều Răn (Mt 19, 16-19).

Ai quen với đạo Phật, thấy đạo Phật dạy giữ ngũ giới: Cấm sát sinh, cấm trộm cướp, cấm gian dâm, cấm nói dối, cấm rượu thịt. Như vậy cũng chưa đủ. Thật ra, Mười Điều Răn chính là luật Tự nhiên mà Thiên Chúa đã ghi trong lòng con người từ thời ban đầu (Glcg92 2070).

Mười Điều Răn "nói lên những đòi hỏi của tình yêu đối với Thiên Chúa và tình yêu đối với tha nhân. Ba Điều Răn đầu liên quan nhiều hơn đến tình yêu Thiên Chúa, và bảy điều răn sau liên quan nhiều hơn đến tình yêu tha nhân (GlCg 2067). Giữ 10 điều răn không khó quá sức ta, vì những gì Thiên Chúa truyền dạy ta phải làm, Người dùng ơn thánh để giúp ta có thể làm (GlCg92 2082).

BA ĐIỀU RĂN ĐẦU HƯỚNG TỚI CHÚA:

1. Điều Răn nhất: Thờ phượng một Đức Chúa Trời và kính mến Người trên hết mọi sự (You shall not have other gods besides me) (Glcg92 2084-2141).

(Nhờ điều răn này, người ta được giải thoát khỏi thờ cúng tà thần)

* Điều răn này dạy:

a/ Thờ một Chúa Chân thật (Glcg92 2086).

b/ Kính mến Chúa hết lòng, hết sức, trong tâm hồn và ngoài thể xác(tư tưởng, lời nói, việc làm): Cầu nguyện, dự các lễ nghi trong đạo, lãnh nhận các Bí tích.

c/ Không nghi ngờ, thù nghịch, khinh ghét Chúa, bỏ đạo Chúa.

d/ Không thờ thêm các thần của đạo khác.

đ/ Không cậy nhờ ma quỉ (âm binh) qua các hình thức: bói bài, gọi hồn, giải mộng, tin kiêng dị đoan...vì nó đi ngược lòng tôn kính Thiên Chúa (Glcg 2111-17).

Người ta nói về mấy ông bói toán gieo quẻ như sau:

"Hòn đất mà biết nói năng, thì thầy địa lý hàm răng chẳng còn.

"Thề rằng xẩm chẳng thấy gì, xẩm mà nói dối xẩm thì cũng đui.

e/ Không thách đố Thiên Chúa, phạm thánh (nhất là phạm đến phép Thánh Thể), và mua bán thần thánh (2118-22).

Giáo hội Công giáo cho phép tôn kính ảnh tượng Chúa Giêsu, Đức Mẹ và các thánh (mà không phạm điều Thiên Chúa cấm dân Do thái trong Cựu Ước (Nhị luật 4,15-16) là để tưởng nhớ tới các Đấng, vì Ngôi Lời đã nhập thể làm người có xác thể (GlCg92 2129-33).

Theo tập tục người Việt nam, người ta có thể:

a/ Đặt bàn thờ Tổ tiên Ông bà dưới bàn thờ Chúa Đức Mẹ,

b/ Đặt hoa nến trước di ảnh Ông Bà,

c/ Cầm hương vái lậy di ảnh, bài vị Ông Bà để tỏ lòng tôn kính, chứ không có nghĩa là thờ Ông Bà như thờ Thiên Chúa.

2. Điều răn hai: Chớ kêu Tên Đức Chúa Trời vô cớ (You shall not take the name of The Lord, your God, in vain) (Glcg92 2142-67).

(Nhờ điều răn này người ta biết tôn vinh Danh Chúa cho phải đạo)

* Điều răn này dạy:

a/ Tôn kính, chúc tụng, ngợi khen Danh Thánh Chúa (2142-). Không bất kính, nói phạm,

b/ Tuyên xưng Danh Chúa, rao giảng và dạy giáo lý (2145).

c/ Đã lấy Danh Chúa mà thề, hứa thì gắng giữ. Cấm thề gian, thề làm điều xấu, Cấm chửi thề xấu xa.

(Mỗi người Công giáo có tên thánh Bổn mạng Rửa tội, Người cầu bầu và gương sống thánh thiện cho ta (2156).

3. Điều răn ba: Giữ ngày Chúa nhật (Remember to keep holy the Sabbath day) (Glcg92 2168-95).

(Nhờ điều răn này ta được nghỉ ngơi phần xác để hưởng ngày vui của Chúa.

* Điều răn này dạy:

a/ Dự lễ Chúa nhật (chính ngày hoặc chiều áp. Hiện diện với tâm hồn sùng mộ từ đầu tới cuối).

(Được miễn dự lễ vì lý do nghiêm trọng như bị bệnh, săn sóc trẻ sơ sinh, được cha xứ miễn chuẩn.

(Khi được miễn dự lễ vì những lý do trên hoặc vì không có xe đi lễ, đi đường xa nhỡ giờ lễ...thì phải làm việc lành bù lại (chẳng hạn: đọc năm hoặc ba chục kinh kính mừng, hoặc đọc Kinh Thánh mươi phút và cầu nguyện).

Lười biếng, vì lỗi mình mà bỏ lễ Chúa nhật thì mắc tội trọng (Glcg92 số 2191).

b/ Kiêng việc xác: Phải kiêng các công việc nặng nhọc không cần thiết, những hoạt động ngăn cản việc thờ phượng Chúa, cản trở niềm vui nghỉ ngơi ngày Chúa nhật (2185).

Dùng giờ rảnh trau dồi kiến thức văn hóa, xã hội và tôn giáo.

c/ Làm những công việc từ thiện (thăm bệnh nhân, người già...).

Cha ông ta khuyên con cháu:

Người trồng cây hạnh người chơi
    Ta trồng cây đức để đời về sau. 
 

BẢY ĐIỀU RĂN SAU HƯỚNG TỚI THA NHÂN:

1. Điều răn bốn: Thảo kính cha mẹ (Honor your father and mother) (Glcg92 2197-2257).

(Nhờ Điều răn này ta thực hiện đức công bằng với những ai ta có bổn phận)

* Điều răn này dạy:

Con cái tôn kính, yêu mến, biết ơn cha mẹ, Ông bà, Tổ tiên; học trò với thày; công nhân với chủ nhân; cấp dưới với cấp trên; công dân với nhà cầm quyền, giáo dân với Giáo hội...Và ngược lại.

Trong gia đình:

a/ Khi còn nhỏ: Con cái tôn kính, vâng lời cha mẹ và những người giám hộ những điều phải lẽ

b/ Khi đã khôn lớn:

- Tùy khả năng mà giúp cha mẹ vật chất và tinh thần, nhất là khi cha mẹ già, đau yếu, bệnh hoạn, cô đơn, buồn tủi...

                     Mẹ già ở túp lều tranh,
                          sớm thăm tối viếng mới đành dạ con.

- Khi cha mẹ hòng chết: phải giúp các Người lo phần hồn: Lãnh Bí tích Giải tội, Xức dầu, Mình Thánh như Của Ăn đàng về trời.

- Khi cha mẹ đã qua đời: phải lo báo hiếu xin lễ, cầu nguyện, làm việc lành cứu cha mẹ chóng ra khỏi Luyện ngục, được lên Thiên đàng mát mẻ.

(Người Việt nam rất trọng đạo hiếu, nên nhiều người sợ không dám theo đạo Chúa, sợ bỏ Ông Bà, vì người ta thường nghe nói:

                     Công cha như núi Thái sơn,
                          Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra,
                          Một lòng thờ mẹ kính cha,
                          Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.)

Ngoài xã hội:

- Các Kitô hữu cần tỏ lòng biết ơn những ai đã đem mình vào Giáo hội là cha mẹ, ông bà, chủ chăn, giáo lý viên, thầy cô giáo, bạn bè.

- Người dân - vâng phục quyền bính hợp pháp và phục vụ tiện ích chung, - đóng thuế sòng phẳng, - đi bầu cử, - bảo vệ quê hương và nơi mình đang sống.

- Nhà cầm quyền phục vụ theo quyền hành. Phải tôn trọng những quyền căn bản con người, đặc biệt quyền các gia đình, những người thua thiệt.

- Giáo hội và chính trị: Giáo hội không hòa lẫn vào cộng đồng chính trị bất cứ cách nào. Giáo hội tôn trọng , cổ võ tự do chính trị của công dân.

(Xét cho kỹ, điều răn thứ bốn đạo Công giáo buộc ngặt hơn đạo hiếu thông thường mà nhiều người Việt nam vẫn quan niệm, và như vậy theo đạo Chúa không sợ bất hiếu với cha mẹ).

Ngược lại: Bổn phận cha mẹ (người giám hộ), thầy cô, nhà cầm quyền: phải theo nhiệm vụ mình mà chăm sóc cho người thuộc quyền cơm ăn, áo mặc, học vấn, an ninh...trong tình "con người" và "con Chúa", về các phương diện thể xác, trí khôn, đức tính, tôn giáo. Nêu gương lành cho người thuộc quyền.

                    Uốn cây từ thuở còn non,
                         Dạy con từ thuở con còn ngây thơ. 

2. Điều răn năm: Chớ giết người (You shall not kill) (Glcg92 2258-2330).

(Nhờ điều răn này, mạng sống ta và người thân yêu được bảo vệ).

(Người Việt thường nói: "Mạng sống quí hơn đống vàng". Giết người là việc độc ác bị mọi người kinh tởm. Đạo buộc tín hữu tôn trọng mạng sống của mình cũng như của người khác "từ khi còn nằm trong lòng mẹ cho tới khi chôn vào lòng đất", vì chỉ Thiên Chúa có quyền trên mạng sống con người).

* Điều răn này cấm:

a/ Giết người: Giết người vô tội (phá thai, cộng tác phá thai. - Làm chết êm (euthanasia), bỏ đói những người già, người bệnh nan y.

b/ Giết mình (tự tử, cắt chặt phần thân thể của mình, triệt đường sinh sản, phung phí sức khoẻ vì xì ke ma túy, nghiện rượu).

Ngoài ra cũng cấm:

- Giận ghét (muốn điều xấu trả thù tha nhân).

-  Làm gương xấu cho tha nhân.

- Chửi mắng (Mt 5,22)

* Những điều được phép:

a/ Tự vệ (self defense) cứu mình, dù gây cái chết cho kẻ đang xông đánh. Ai có nhiệm vụ với gia đình, với công ích càng cần phải tự vệ.

b/ Giết quân địch của tổ quốc theo lệnh thủ lãnh quốc gia.

(Nhà cầm quyền gắng tránh chiến tranh, tránh chạy đua và buôn bán vũ khí).

c/ Cho các phần cơ thể của mình sau khi đã qua đời (Glcg92 số 2301).

d/ Hỏa táng thi thể. 

3. Điều răn sáu: Chớ làm sự dâm dục (You shall not commit adultery) (Glcg92 2331-2400).

(Nhờ điều răn này năng lực và phái tính mỗi người được tôn trọng)

* Điều răn này cấm:

a/ Các hình thức tà dâm bên ngoài, một mình hay với người khác (thủ dâm, thông dâm, khiêu dâm...)

b/ Những vi phạm trong bậc hôn nhân như ngừa thai trái tự nhiên,  ngoại tình... 

4. Điều Răn bảy: Chớ lấy của người (You shall not steal) (Glcg92 2401-2463).

(Nhờ điều răn này của cải của ta và tha nhân được tôn trọng)

* Điều Răn này cấm:

a/ Trộm cướp (chiếm tài sản trái ý người),

b/ Tự ý giữ lại những của vay mượn hay đồ vật người ta mất, buôn bán đồ lậu, trả lương bất công.

c/ Làm hại: Đầu cơ tăng giá để thủ lợi, hối lộ cấp trên, gian lận thuế, cố ý làm hại công quĩ.

Cha ông ta dạy

Không nên: "Của người bồ tát, của mình lạt buộc", hoặc "Của mình thì giữ bo bo, của người lại muốn cho bò nó ăn".

d/ Cờ bạc bất công, bị tước hết những gì cần thiết để lo cho bản thân và gia đình. Cá độ bất công hay gian lận cờ bạc nặng là tội nặng.

                   Tham chi những của phù vân,
                        Lỡ ra công nợ nhiều phần xấu xa.

đ/ Thú vật: Được dùng thú vật làm lương thực, y phục, thuần hóa để giúp việc hoặc giải trí, nhưng không được gây đau đớn vô ích và phung phí sinh mạng chúng. Cũng không xứng, khi tiêu xài những món tiền lớn cho chúng.

e/ Đền bù: Khi đã lấy hay giữ của cải người ta cách bất công, phải đền trả lại cho chủ của, hoặc cho con cháu họ khi có thể. Nếu không biết đền cho ai thì dùng tiền của ấy vào việc từ thiện bác ái, hay dâng cúng vào nhà thờ.

Xem như trên, nếu giữ được những điều đạo Chúa dạy, xã hội sẽ trật tự biết bao, mọi người sống trong bình an, hạnh phúc, trong sự tin tưởng nhau. Người mình khi nhạo những kẻ lười biếng, không chịu cần cù làm việc mà lại muốn có tiền tiêu, bằng lời châm biếm sau đây:

                      Con ơi học lấy nghề cha,
                           một đêm ăn trộm bằng ba năm làm. 

5. Điều Răn tám: Chớ làm chứng dối (You shall not bear false witness against your neighbor) (Glcg92 2464-2513).

(Nhờ điều răn này ta sống trong sự thật)

* Điều Răn này cấm:

a/ Nói dối: nói sai sự thực với chủ ý lừa đảo người có quyền biết sự thật.

Cha ông ta thường khuyên con cháu:

Ăn mặn nói ngay, Còn hơn ăn chay nói dối.

Và khi lỡ nói dối thì nên sám hối ngay:

                       "Một điều nói dối, sám hối bảy ngày".

b/ Nói hại người: nói xấu, vu khống, Tiết lộ bí mật Bí tích Hòa giải, bí mật nghề nghiệp, những tâm sự đời tư tai hại cho người.

Đền bù: Mọi lỗi phạm công bình và bác ái phạm những điều hại danh giá tha nhân, buộc phải bồi thường cân xứng theo lương tâm.

c Thề làm chứng gian dối, 

6. Điều răn chín: Chớ muốn vợ chồng người (You shall not covet your neighbor's wife) (Glcg92 2514-2533).

(Nhờ điều răn này ta chống lại sự thèm muốn nhục dục, giữ sự thanh sạch tâm hồn là đền thờ Chúa)

Điều răn này cấm ước muốn làm những chuyện dâm tà. Điều này chỉ xảy ra bên trong, chứ chưa thực hành bên ngoài như điều răn thứ Sáu. Nhưng Thiên Chúa là Đấng thấu suốt trong lòng thấy tất cả.

(Giữ tâm hồn là Đền thờ Chúa cho thanh sạch, Chúa sẽ cho được nhìn thấy Chúa đời sau, ngay từ đời này giúp ta nhìn xem mọi sự theo Ý Thiên Chúa.

(Với ơn Chúa và sự cố gắng, người ta có thể giữ mình trong sạch được. Người mình thường ca tụng đoá sen trong bùn:

                           Trong đầm gì đẹp bằng sen,
                                Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng,
                                Nhị vàng bông trắng lá xanh,
                                Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn.

(Những dịp dễ làm ta phạm hai điều răn sáu và chín là: Lười biếng, bạn bè xấu, sách báo phim ảnh tục, ăn uống say sưa, giao thiệp thiếu nết na.

Xã hội Việt nam xưa kia không hề cho nam nữ giao thiệp tự do, cha ông quan niệm rằng: Lửa gần rơm lâu ngày cũng bén, nên "nam nữ thọ thọ bất thân", trao cho nhau cái gì thì không trực tiếp đưa tay với tay. Đối với các cặp hôn nhân, cha ông cũng khuyên nên giữ trong trắng:

"Mẫu đơn nở cạnh nhà thờ, đôi ta trinh tiết đợi chờ lấy nhau).

7. Điều Răn mười: Chớ tham của người (You shall not covet anything that belongs to your neighbor) (Glcg92 2534-2557).

(Nhờ điều răn này tâm hồn ta thoát khỏi tham lam của cải vật chất)

Điều răn thứ mười cũng cấm:

a/ Ước ao chiếm đoạt tài sản của tha nhân cách bất công. Khác với điều răn thứ bảy đã chiếm đoạt rồi.

b/ Ghen tương những sự tốt lành của tha nhân.

(Khi bị cám dỗ tham lam của người, nếu bỏ ngay những tư tưởng tham lam thì không mắc lỗi mà còn có công phúc trước mặt Chúa. Thiên Chúa thấu suốt lòng mỗi người sẽ thưởng hay phạt những ý nghĩ, những ước muốn tốt xấu của mỗi người. Ta hãy sống ngay thật, sẽ được bình an.  Nên khát vọng no thỏa trong ơn Chúa Thánh linh và xin ơn nghèo khó trong tâm hồn để được Chúa là gia nghiệp. Tập khiêm nhường, sống phó thác cho Chúa).

Cầu nguyện chung: Cùng đọc kinh Mười Điều răn.

 Đạo Đức Chúa Trời có mười điều răn:

- Thứ nhất thờ phượng một Đức Chúa Trời và kính mến Người trên hết mọi sự,

- Thứ hai chớ kêu Tên Đức Chúa Trời vô cớ,

- Thứ ba giữ ngày Chúa nhật,

- Thứ bốn thảo kính cha mẹ,

- Thứ năm chớ giết người,

- Thứ sáu chớ làm sự dâm dục,

- Thứ bảy chớ lấy của người,

- Thứ tám chớ làm chứng dối,

- Thứ chín chớ muốn vợ chồng người,

- Thứ mười chớ tham của người

Mười điều răn ấy tóm về hai này mà chớ, trước kính mến một Đức Chúa Trời trên hết mọi sự, sau lại yêu người như mình ta vậy. Amen. 

Bài về nhà: Học kinh Mười Điều Răn:  

Bài đọc thêm 

DỤ NGÔN NÉN VÀNG

Do Tông đồ Matthêu tường thuật (Mt 25,14-30):

"Khi ấy Chúa Giêsu phán dụ ngôn (parable) này để khuyên người ta biết dùng ơn Chúa, cùng các tài năng, sức lực, địa vị, hoàn cảnh của mỗi người theo Ý Chúa cho hoàn hảo:

 "Như người kia trẩy đi xa, gọi tôi tớ lại mà ký thác của cải mình cho họ, người thì được ông trao cho năm nén vàng, người khác được hai, và người thứ ba một nén, mỗi người tùy theo tài lực của mình. Đoạn ông trảy đi. Ngay đó, người lĩnh năm nén ra đi doanh lợi bằng vốn đó và gây lời được năm nén khác. Cũng vậy, người có hai nén đã gây lời được hai nén khác. Còn người lĩnh một nén thì đi đào đất giấu bạc của chủ.

Đằng đẵng mãi lâu sau, chủ các tôi tớ ấy đến và tính sổ với họ. Người đã lĩnh năm nén tiến lại nộp thêm năm nén khác, mà rằng: "Thưa Người, Người đã trao cho tôi năm nén, này tôi đã gây lời được năm nén khác đây". Chủ nói với người ấy: " Tốt lắm, tôi tớ lương hảo và trung trực! Ít, mà ngươi đã trung trực, thì ta sẽ đặt ngươi cai nhiều, hãy vào trong hoan lạc của chủ ngươi.

Người đã lĩnh hai nén cũng tiến lại mà nói: " Thưa Ngài, Ngài đã trao cho tôi hai nén, này tôi đã gây lời được hai nén khác đây". Chủ nói với người ấy: " Tốt, tôi tớ lương hảo và trung trực. Ít, mà ngươi đã trung trực, thì ta sẽ đặt ngươi cai nhiều, hãy vào trong hoan lạc của chủ ngươi".

Cả người đã lĩnh một nén cũng tiến lại mà nói: " Thưa Ngài, tôi đã biết Ngài là một người hà khắc, không gieo mà gặt, không vãi mà thu, nên tôi sợ và tôi đã giấu dưới đất nén vàng của Người, này đây, xin Ngài lấy lại của Ngài". Đáp lại, chủ nói với nó: " Tôi tớ bất hảo và lười biếng! Ngươi đã biết ta không gieo mà gặt, không vãi mà thu? Vậy thì phải đặt bạc của ta nơi ngân hàng, và khi ta đến, ta thu hồi lại mà có lãi chứ! Vậy hãy cất lấy nén vàng nó giữ mà ban cho người có mười nén.

Vì mọi kẻ có thì sẽ được cho thêm mà nên dư dật, còn kẻ không có, thì điều có cũng bị giựt mất. Còn tên đầy tớ vô dụng kia thì hãy đuổi nó ra tối tăm bên ngoài, ở đó sẽ phải khóc lóc và nghiến răng".

(Qua dụ ngôn này, Chúa có ý dạy ta phải biết dùng những khả năng đã được Thiên Chúa ban cho mỗi người để phục vụ mình, gia đình và xã hội, xây dựng thế giới tốt đẹp hơn. Không được ích kỷ hẹp hòi. Lười biếng, ích kỉ, ngờ vực chẳng khác gì chôn vùi nén vàng, vừa vô ích cho mình vừa vô ích cho người, lại còn bị phạt).

 

<tiểu mục

<trang nhà