dongcong.net |
|
CHÚA KITÔ LẬP CÁC BÍ TÍCH BAN LẠI VÀ NUÔI DƯỠNG SỰ SỐNG MỚI (3. Những điều phải NHẬN LÃNH trong đạo Công giáo được tóm lại trong kinh Bảy Bí tích) (Đề nghị: Mở video phim Jesus of Nazareth phần Chúa lập Bí tích Thánh Thể., hoặc đọc đoạn Kinh Thánh sau nói lên việc Chúa Kitô lập Bí tích Rửa tội: Bài trích Tin mừng theo thánh Mathêu (Mt 28,18-20) "Khi ấy Chúa Giêsu tiến lại nói với các môn đệ Người rằng: Thầy đã được ban toàn quyền trên trời dưới đất. Anh em hãy đi và làm cho muôn dân trở thành môn đệ, làm phép Rửa cho họ Nhân Danh Chúa Cha, Chúa Con, và Chúa Thánh Thần, dạy bảo họ tuân giữ những điều Thầy đã truyền cho anh em. Và đây, Thầy ở cùng anh em mọi ngày cho đến tận thế". 1. Đạo Đức Chúa Trời có 7 Phép Bí tích:
Thứ nhất là
phép Rửa tội, 2. Bí tích (Sacrament) chữ tắt của dấu tích và bí nhiệm. Khi linh mục rửa tội, người ta thấy được dấu tích (đổ Nước rửa tội), nhưng không thấy được bí nhiệm (Ơn Chúa ban trong tâm hồn để tha tội Tổ tông). 3. Chúa Giêsu đã lập 7 Bí tích trong các hoàn cảnh khác nhau. Những Bí tích này có mục đích Ban lại sự sống linh hồn (Rửa tội), Nuôi dưỡng sự Sống linh hồn (Thánh Thể)... 4. Ơn thánh hay ơn Chúa (grace) là sự trợ giúp của Chúa để con cái Chúa sống đạo cho được cứu rỗi. Chúa Kitô phán: " Không có Ta, các con không thể làm được việc gì" (Ga 15,5). Có 2 thứ ơn thánh: a) Ơn Thánh hoá (Sanctifying grace) (Glcg92 2000). Ơn Thánh hoá là ơn Chúa ban làm ta nên con Chúa và con Giáo hội, nhờ công nghiệp Chúa Kitô ta đáng hưởng ơn cứu rỗi đời đời trên Thiên đàng. Ơn Thánh hoá được Chúa ban lần đầu tiên khi người ta lãnh Bí tích Rửa tội (sẽ học sau). Ơn Thánh hoá có thể mất khi ta phạm tội trọng (sẽ học sau). Nhưng có thể lấy lại bằng cách lãnh Bí tích Giải tội (sẽ học sau), hoặc ăn năn tội cách trọn (vì đã phạm đến tình yêu Chúa), khi không thể lãnh Bí tích Giải tội. b) Ơn Hiện trợ (Actual grace) là sức mạnh Chúa ban tùy lúc, nhất là khi lãnh Bí tích, khi cầu nguyện giúp ta làm lành lánh dữ trong cuộc sống đạo. * Để dễ hiểu mỗi Bí tích, ta so sánh từ tự nhiên (con người) tới siêu nhiên (con Chúa):
Con người-----------------------------Con
Chúa Giải nghĩa từng Bí tích: 1. Bí tích Rửa tội (Sacrament of Baptism): (Như trẻ em được sinh vào đời để làm "con người"; người lãnh Bí tích Rửa tội được sinh vào Giáo hội để làm "CON CHÚA") Chúa Giêsu lập Bí tích Rửa tội (Mt 28,18-20) trước khi Người về trời để ban lại Sự Sống linh hồn cho những người tin theo Chúa. Họ được tha mọi tội (tội Tổ tông và tội riêng nếu có), tha mọi hình phạt bởi tội, ban ơn Thánh hoá cho nên CON CHÚA, CON Giáo Hội Công Giáo (Glcg92 1250). Bí tích Rửa tội rất cần để được vào Nước Trời. Chúa phán: "Ai không sinh lại bởi nước và Thánh thần thì không được vào Nước Đức Chúa Trời" (Ga 3,5) (Glcg92 số 1257) Có 3 cách rửa tội: - Nước - Máu (chết vì tin Chúa, và Lửa (ước muốn tin theo Chúa) (Glcg92 số 1258,1260). a) Lúc bình thường thì linh mục hoặc phó tế sẽ rửa tội trong thánh đường (church), ghi sổ lưu trữ cẩn thận, b) Khi khẩn cấp (danger of death) thì ai rửa cũng được (kể cả người ngoài Công giáo, nhưng nếu ở đó có người Công giáo thì người Công giáo được ưu tiên) (Glcg92 số 1256). Cách thức rửa tội theo Giáo hội Công giáo dậy: Lấy nước lã đổ trên đầu kẻ lãnh đồng thời đọc lời này: "Tôi rửa...nhân Danh Cha và Con và Thánh Thần". * Rửa tội trẻ con: Giáo hội dạy "Cha mẹ liệu cho con được rửa tội trong những tuần lễ đầu tiên", và "Nếu hài nhi gặp cơn nguy tử, phải rửa tội cho nó ngay, không chút trì hỗn" (GL 867). Đừng theo vài người nói: Để nó lớn nếu muốn, nó sẽ xin rửa tội. Cha mẹ cần làm điều tốt cho con. Cần một người Công giáo có đời sống tốt lành để đỡ đầu (sponsor) cho người được rửa tội. Người đỡ đầu có trách nhiệm cầu nguyện và giúp con thiêng liêng mình sống đạo tử tế theo các giới răn của Chúa (GL 872). * Rửa tội người lớn sắp chết: Trước khi rửa tội, nếu có thể, cần hỏi họ những điều sau: - Có tin Thiên Chúa dựng nên trời đất không?, - Có tin Thiên Chúa thưởng phạt công bằng không?, - Có tin một Chúa Ba ngôi, ngôi Hai ra đời chuộc tội không?, - Có tin Thiên đàng thưởng kẻ lành, Hoả ngục phạt kẻ dữ đời đời không?, - Nếu bệnh nhân khỏe mạnh có bằng lòng đi học giáo lý không? Khi họ được khỏe lại, trình bày với linh mục trách nhiệm giúp giáo lý cho họ. * Rửa tội khi sẩy thai: người mẹ nên bình tĩnh lấy nước rửa tội cho con, ngay cả khi nghi ngờ bào thai còn sống hay đã chết, cũng nên lấy nước lã vừa đổ vừa đọc: "Nếu con còn sống thì mẹ rửa con Nhân Danh Chúa Cha và Chúa Con và Chúa Thánh Thần". 2. Bí tích Thêm sức (Sacrament of Confirmation): (Như người dân khi tới tuổi trưởng thành được nhập ngũ, luyện tập chiến đấu bảo vệ tổ quốc; con Chúa khi "tới tuổi biết phán đoán" (Gl 891) cũng được học hỏi để làm chứng nhân (witness) bênh vực đạo Chúa) Chúa lập Bí tích Thêm sức, sau khi sống lại và hiện ra với các môn đệ, Người nói: Anh em hãy nhận lấy Thánh Thần (Ga 20,22). Mục đích Bí tích Thêm sức là lãnh nhận 7 ơn Chúa Thánh Thần để trở nên "chứng nhân" (witness) tích cực xây đắp Nước Chúa trong Giáo hội Người (Glcg92 số 1302). 3. Bí tích Thánh Thể (Sacrament of The Eucharist) (Như thể xác con người cần ăn uống để sống; linh hồn con Chúa cũng cần ăn uống Mình Máu Thánh Chúa để được sống trong ơn nghĩa Chúa và bảo đảm sống đời đời) Chúa Kitô lập Bí tích Thánh Thể để nuôi sống linh hồn ta bằng chính thịt máu Chúa: "Ai ăn Bánh này sẽ sống đời đời" (Ga 6,51). Trong Thánh lễ Misa, khi linh mục đọc lời truyền: "Này là Mình Ta, này là Máu Ta", bánh và rượu trở nên Mình và Máu Chúa. Đó là Mầu nhiệm đức tin, ta không thể hiểu qua cảm giác của thân xác này, nhưng tin vào lời Chúa chân thật. Rước Mình Thánh Chúa (Dự Tiệc Thánh Thể, Hiệp lễ) được bốn ơn này: (Glcg92 số 1391-1395) 1) Kết hợp với Chúa, 2) Xóa bỏ các tội nhẹ, 3) Thêm sức chống cám dỗ, 4) Bảo đảm được sống đời đời. Mỗi ngày được rước Mình Chúa một lần, nếu dự thêm thánh lễ nữa trong cùng ngày, sẽ được hiệp lễ lần nữa, miễn là giữ đủ các điều kiện. Ba điều kiện để được rước lễ: 1) Sạch tội trọng (sẽ học sau), 2) Có ý ngay lành (rước lễ vì mến Chúa, để linh hồn được sống) 3) Giữ chay một giờ trước khi rước lễ (trong giờ đó chỉ được uống nước lã, uống thuốc khi cần, ngoài ra không ăn uống thứ gì khác, trừ các bệnh nhân đang điều trị tại bệnh viện). Ngoài ra, để tỏ lòng tôn kính Thánh Thể Chúa, ta phải năng kính viếng và tôn thờ Chúa trong Nhà Chầu (Tabernacle), Rước lễ thiêng liêng. 4. Bí tích Hòa giải: (Sacrament of Reconciliation) (Như con người khi bị thương tích cần thầy thuốc chữa trị; con Chúa khi bị tội lỗi trong tâm hồn, cần thầy thuốc linh hồn (linh mục) nhân Danh Chúa tha tội qua Bí tích Hòa giả) Chúa Giêsu lập Bí tích Hòa giải sau khi Người sống lại, Người hiện ra với các Tông đồ và nói: "Anh em tha tội cho ai thì người ấy được tha" (Ga 20,23). Mục đích Bí tích Hòa giải là để "tha tội, và ban lại ơn thánh hóa (sự Sống linh hồn) và sự hiệp thông với Giáo hội" cho những ai thành thực ăn năn muốn trở về (Glcg92 số 1440, 1446). Có 2 thứ tội: Tội trọng và tội nhẹ 1. Tội trọng: Là cố tình sai lỗi trong điều trọng. Khi đã Biết rõ, mà Cố tình phạm điều buộc hoặc cấm nặng, ví dụ: Cố ý giết người vô tội. (Nếu phạm điều nặng mà không biết rõ, không muốn hẳn cũng không phải là tội nặng). 2. Tội nhẹ: Là khi cố tình sai lỗi trong điều nhẹ. Khi đã Biết rõ, mà Cố tình phạm điều buộc hoặc cấm nhẹ, ví dụ: Cố ý nói dối điều nhẹ. (Glcg92 số 1862). Muốn được tha Tội trọng có hai cách: a) Thông thường, phải ăn năn và xưng tội cùng linh mục có quyền tha tội. b) Khi hòng chết nếu không gặp linh mục để xưng tội, phải thật lòng ăn năn vì đã phạm đến tình thương của Chúa, và dốc lòng chừa cải. Nếu chết khi mắc tội trọng mà cố tình không ăn năn sám hối, sẽ không được ơn cứu rỗi. Muốn được tha Tội nhẹ, phải ăn năn sám hối, giục lòng yêu mến Chúa. Muốn lãnh Bí tích Hòa giải để được tha tội, phải làm bốn việc này: 1. Xét mình 2. Ăn năn dốc lòng chừa tội, 3. Xưng tội, 4. Đền tội. 1. XÉT MÌNH là nhớ ra các tội, mỗi Điều răn đã lỗi mấy lần. (Theo 10 Điều răn Chúa, 6 Điều răn Hội thánh) 2. ĂN NĂN là đau buồn ghét tội, dốc lòng chừa chẳng lỗi về sau. Kinh Ăn năn tội: Lạy Chúa con, Chúa là Đấng trọn tốt trọn lành vô cùng. Chúa đã dựng nên con, và cho Con Chúa ra đời, chịu nạn chịu chết vì con, mà con đã cả lòng phản nghịch lỗi nghĩa cùng Chúa, thì con lo buồn đau đớn, cùng chê ghét mọi tội con trên hết mọi sự. Con dốc lòng chừa cải, và nhờ ơn Chúa, thì con sẽ lánh xa dịp tội, cùng làm việc đền tội cho xứng. Amen. 3. XƯNG TỘI là bày tỏ tội mình, cùng linh mục của Chúa uy linh. Cách xưng tội: Khi vào toà giải tội làm dấu Thánh giá rồi thưa: "Thưa cha, con xưng tội (mấy tuần, mấy tháng) sau đây là các tội con đã phạm: (Kể tội đã phạm theo điều răn, mỗi tội phạm mấy lần) Khi xưng xong thì thưa: "Thưa cha con đã xưng xong, con muốn xưng cả những tội quên sót". Sau đó im lặng nghe lời khuyên. Linh mục sẽ đọc lời tha tội: (Khi nghe tới câu: Vậy cha tha tội cho con, nhân Danh Cha và Con và Thánh Thần", hối nhân làm dấu Thánh giá và thưa Amen. Cám ơn cha rồi ra ngoài cám ơn Chúa, làm việc đền tội ngay, nếu có thể). 4. ĐỀN TỘI mình là làm việc tốt, và đền bù thiệt hại cho người. (Đền bù những thiệt hại về tiền của (điều răn 7) và danh giá (điều răn 8). Nếu cha giải tội dạy điều không làm được thì thưa lại ngay để xin đổi việc khác. Ngoài những việc đền tội cha giải tội dạy, ta cũng phải hy sinh, hãm mình, làm việc từ thiện và hưởng các Ân xá Giáo hội ban. Ân xá (Indulgences): Ân xá (ơn tha) là ơn Giáo hội ban nhờ công nghiệp Chúa Kitô, Đức Mẹ và các Thánh để tha hình phạt đi kèm với tội phạm, dù tội đã được tha. Có ơn Đại xá (tha hết mọi hình phạt), có ơn Tiểu xá (tha một phần). Muốn lãnh ân xá phải: 1) Làm những việc Giáo hội ban ân xá, ví dụ: mỗi ngày đọc Kinh Thánh nửa giờ (được một đại xá), hoặc viếng Mình Thánh Chúa nửa giờ (được một đại xá), 2) Xưng tội chính ngày hoặc trước sau ngày lãnh một vài tuần, 3) Rước lễ chính ngày lãnh ân xá, ăn năn chê ghét mọi tội trọng nhẹ, và cầu nguyện theo ý Đức Giáo hoàng. 5. Bí tích Xức Dầu Bệnh Nhân (Sacrament of Anointing of the Sick) (Như thể xác con người mắc bệnh nặng hầu chết cần cấp cứu, hay kiệt lực vì tuổi già cần bổ sức; con Chúa khi mắc bệnh nặng hầu chết, hay kiệt lực vì tuổi già, cũng cần mời linh mục tới cấp cứu cầu nguyện và xức dầu thánh để linh hồn nhờ ơn thánh bổ sức) Chúa Giêsu đã lập Bí tích Xức dầu Bệnh nhân qua lời thánh Giacôbê: "Ai trong anh em đau yếu, hãy mời linh mục Hội thánh đến cầu nguyện cho bệnh nhân, đồng thời xức dầu cho người ấy nhân Danh Chúa, và lời cầu nguyện do đức tin sẽ cứu chữa bệnh nhân, và Chúa sẽ cho bệnh nhân bình phục, nếu có mắc tội thì sẽ được tha"(Gc 5,14-15). Khi lãnh Bí tích Xức dầu, bệnh nhân được: 1/ Kết hợp đau khổ của mình với đau khổ của Chúa Kitô, 2/ Tha các tội vì bệnh nặng không xưng ra được, 3/ Thêm sức chống cám dỗ, 4/ Thêm sức chịu bệnh vì Chúa để dọn mình chết lành, 5/ Nếu có lợi cho bệnh nhân, Chúa cho khỏe mạnh lại. Những ai được lãnh Bí tích Xức dầu: Mọi tín hữu đã đến tuổi khôn (thông thường từ 7 tuổi trở lên) bị đau nặng, hoặc người già kiệt sức, cần lãnh Bí tích Xức dầu không nên trì hỗn. Khi bệnh nhân trở bệnh nặng hơn, dù đã được xức dầu, cũng được xin xức dầu lần khác (Glcg92 số 1514 -1515). Người trông coi bệnh nhân cần để ý giúp họ lãnh các Bí tích cuối đời. 6. Bí tích Truyền Chức (Sacrament of Holy Orders) (Như xã hội cần có những viên chức lo việc hành chánh cho dân; Giáo hội Chúa cũng cần có những linh mục, giám mục lo việc phần linh hồn cho dân Chúa) Chúa Kitô lập Bí tích Truyền chức thánh trong bữaTiệc ly, khi Người phán: "Đây là mình Thầy, hy sinh vì anh em, anh em hãy làm việc này mà tưởng nhớ đến Thầy" (Lc 22, 19). Mục đích Bí tích Truyền chức thánh là để Chúa Kitô thông quyền linh mục của Người cho một số người được chọn làm giám mục, linh mục, phó tế để các vị này chu toàn tác vụ được trao phó (Glcg92 số 1536). Đó là: Thánh hoá qua các Bí tích, rao giảng Lời Chúa, và quản trị dân Chúa (GL 519). Các tín hữu cần cầu nguyện, tôn kính, vâng phục các linh mục,giám mục trong những điều hợp đạo, cộng tác với các ngài để xây dựng Nước Chúa, nâng đỡ các Ngài về tinh thần và vật chất. 7. Bí tích Hôn Phối (Sacrament of Marriage) (Như trong xã hội, nam nữ kết hôn và sinh những con người tô điểm trần gian; trong Giáo hội, nam nữ cũng kết hôn và sinh những con Chúa để tô điểm Giáo hội và Thiên đàng) Chúa Kitô lập Bí tích Hôn phối khi phán: "Sự gì Thiên Chúa đã liên kết loài người không được phân ly" (Mt 19,6). Mục đích của Bí tích Hôn phối là để hai vợ chồng thương yêu giúp đỡ nhau và sinh sản, dạy dỗ con cái. (Mv 48, Glcg92 1652) Bản chất của Bí tích Hôn phối đòi được "tự do" kết hôn (Glcg92 1625). Đặc tính của Bí tích Hôn phối gồm: 1. Một vợ một chồng (duy nhất), 2. Mãi cho đến chết (bất khả phân ly) (Glcg92 1644, 1646). Đối với tâm lý tình yêu hay đối với văn hoá dân tộc ta, sự chung thủy chính là ước nguyện của đôi nam nữ, họ thề thốt có trời cao chứng giám: "Trời cao đất rộng, em vọng lời nguyền, đất trời còn đó, em nguyền thủy chung. "Tay bưng đĩa muối chấm gừng, gừng cay muối mặn xin đừng bỏ nhau". Cha mẹ không có quyền ép buộc con cái kết hôn hay đi tu, nhưng cha mẹ có bổn phận dạy dỗ và hướng dẫn con cái chọn bậc sống (Mv 52): Ép dầu ép mỡ, ai nỡ ép duyên. Con cái không nên khinh thường những ý kiến kinh nghiệm của phụ huynh. Đôi hôn nhân cũng cần một đôi Đỡ đầu (Sponsor Couple) để giúp cho những kinh nghiệm trong đời sống hôn nhân để được hạnh phúc. Các Phụ tích trong đạo Công giáo có ý nghĩa gì? (Glcg92 số 1671) Ngoài bảy Bí tích kể trên, Giáo hội còn có những nghi thức dâng hiến, làm phép ảnh tượng, người và đồ vật, trừ quỉ. Những nghi thức này gọi là Phụ tích (Sacramentals): "Phụ tích là những dấu hiệu thánh, phần nào phỏng theo Bí tích. Phụ tích phát sinh hiệu quả thiêng liêng qua sự cầu bầu của Giáo hội. Nhờ các Phụ tích, con người được chuẩn bị lãnh nhận hiệu quả chính của các Bí tích, và được thánh hoá qua những hoàn cảnh khác biệt trong cuộc sống" (Pv 60). Cầu nguyện kết thúc: Tập hát bài "Chúa Chiên lành " (Thánh vịnh 22. Thánh vịnh này các dự tòng thời Giáo hội ban đầu thường hát để "kết thân" với Chúa: ĐK: Chúa Chiên lành, Người thương dẫn tôi đi. Tôi không sợ chi, tôi không thiếu gì. Trên đồng cỏ xanh Người cho tôi được nghỉ ngơi, bên dòng suối mát Người tăng sức cho tâm hồn. 1. Vì quí trọng Danh Người, Người dìu tôi đi trên đường công chính. Dù qua thung lũng mù sương, tôi luôn vui sướng tựa nương bên Người. 2. Nhờ phúc lộc chan hòa, nhuần gội như mưa trên đầu tuôn xối. Ngày đêm vui sống thảnh thơi, trong nơi cung thánh hồn tôi nương nhờ. Bài về nhà: Học kinh Bảy Bí tích: Gương lành: Hạt cát và những gịot mưa trên sa mạc Lê Văn Anh Sơn vừa đặt chân lên mảnh đất Palawan, trại tạm cư tại Phi luật tân, đã vô cùng chán nản. Ngày lang thang hết nơi này qua nơi khác, tối ôm chiếu đi tìm chỗ ngủ, vì dân trại quá đông. Sau một thời gian dài trôi nổi như thế, Sơn đã quen một người bạn Công giáo, chàng đến xin cha tuyên úy cho dự lớp học đạo. Học được khoảng 3 tháng, chàng nghỉ học, vì "toàn nghe nói về Chúa, cảm thấy đau đầu". Chàng tiếp tục dong chơi, nhưng mỗi lần nhận được thư bà nội gửi từ bên Pháp, bà lại giục cháu "vào đạo". Cha và anh ở trại Mã lai cũng khuyên chàng như thế. "Không biết vào đạo làm gì, có được lợi gì cho mình không mà cha và anh lại khuyên vào. Chán ghê gớm". Không muốn cho nội, cha và anh thất vọng, chàng lại đi học tiếp. Nhờ sống chung nhà với những người có đạo, chàng thấy họ "vui vẻ", nên theo họ đi lễ hàng ngày, dù chàng không hiểu họ xếp hàng lên để làm gì. Hỏi cho ta lẽ, chàng thấy xúc động vì tình yêu Chúa ẩn mình. Chàng tiếp tục nghe giảng. Có lần cha nói: - Từ khi tôi được định cư ở Mỹ, ban đầu tôi phải đi cắt cỏ kiếm tiền. Một buổi sáng trời mưa, ngồi trong bụi cây, tôi thấy một nhánh khô trơ trọi , xung quanh toàn là những cây lá tốt. Tôi thấy buồn nghĩ mình như nhánh khô, nhưng sau khi trời tạnh, chim lại tìm đậu trên nhánh khô cất tiếng hót líu lo. Tôi tự nhủ: Lạy Chúa, đời con là nhánh cây khô đã mất tất cả, nhưng nhờ nhánh cây khô chim đã đến nghỉ chân mà không bị nước mưa của những nhánh tươi làm ướt cánh. Vì vậy tôi đã cố gắng tu trì và đạt lý tưởng linh mục như ngày nay. Nhờ những lời trên, chàng đã mạnh dạn thay đổi từ điều không xác tín tới tin tưởng bước vào con đường theo Chúa, tìm hiểu Chúa Kitô qua những lớp giáo lý. Vừa học vừa thực hành, chàng cảm thấy không còn cô đơn. Chàng cảm thấy hạnh phúc và thay đổi: Từ con người nóng nảy, trở thành ôn hòa hơn. Chàng thấy có sức mạnh vượt qua thử thách, khó khăn trong trại. Chàng biết tha thứ cho người làm mất lòng. Có lần quá tức giận vì chàng bị ép đọc sách Thánh trong lễ, chàng đọc, và chàng bật cười. Sau đó chàng bị khiển trách, cho là tân tòng không đáng đọc sách. Chàng tính bỏ tất cả quay về đường cũ, nhưng ơn Chúa lại giúp chàng: "Mình tìm Chúa để phục vụ cho Chúa, chứ đâu vì cá nhân nào mà bỏ Chúa". Cũng có những lần mê chơi theo tuổi thanh niên, nhưng chàng lại chỗi dậy về cùng Chúa. Chàng tập sống và cầu nguyện cùng Chúa như đứa con với người cha, trong niềm tin yêu ấy chàng thấy hạnh phúc vô cùng. (Cảm nghiệm ơn sủng tập I trang 45-51)
|
