|
L.m.
Francis Lương Minh Tri, CMC Phụ Trách |
|
115.
Con có thể đổi lại lời hứa với Chúa không?
Con bị chứng bệnh đã nhiều năm nay đi bác sĩ không hết. Con có
cầu nguyện và hứa với Chúa nếu lần này con chữa hết bệnh, con
sẽ cắt đi bộ tóc dài của con, nhưng sau đó con thấy tiếc nên con
đã đổi lại lời hứa là nếu con hết bệnh con sẽ gửi vào nhà thờ
một số tiền khá lớn (một tháng lương của con). Thưa cha, con làm
như vậy có sai không? (Tran Le)
Thăm
anh/ chị Tran Le,
Anh/chị làm một lời hứa xuống tóc giống thánh Phaolô như Công
vụ 18:18 kể lại. Một lời hứa có suy tính và tự do để hứa với Chúa
tự ý buộc mình làm một việc lành, việc đó có thể làm được và tốt
hơn mình sẽ thực hiện, người ta gọi đó là lời khấn. "Lời
khấn là một hành vi của lòng sùng đạo". Giáo lý Công Giáo
dạy
Trong
nhiều hoàn cảnh, người Kitô hữu được kêu gọi hãy có những lời
hứa với Thiên Chúa.... Do lòng sùng kính riêng tư, người Kitô
hữu cũng có thể hứa mình sẽ làm việc này việc nọ, sẽ đọc kinh
này kinh kia, sẽ bố thí, sẽ đi hành hương,v.v. Sự trung thành
với các lời hứa với Thiên Chúa là tỏ bày sự kính trọng đối với
Uy quyền của Ngài và đối với tình yêu mến của ta đối với Ngài
là Đấng Trung thành (2101).
Bình
thường khấn thế nào phải giữ như vậy. Chính người khấn phải giữ;
nếu việc khấn liên quan đến người khác, phải có sự đồng ý của
họ. "Sách Công vụ Tông đồ cho ta thấy thánh Phaolô lo lắng
thực hiện những lời ngài đã khấn với Thiên Chúa". Nhưng đôi
khi vì lý do tương xứng, cần thay đổi lời khấn. Giáo Luật điều
1197 đã dự liệu việc đó như sau:
Một công việc đã hứa do lời khấn tư có thể được hoán cải ra một
việc khác tốt hơn hay tương đương do chính người đã khấn; còn
việc hoán cải ra một điều thiện kém hơn chỉ có thể cấp bởi người
có quyền miễn chuẩn theo điều 1196.
Áp dụng vào trường hợp của anh/chị thì sao? Việc gởi vào nhà thờ
một tháng lương có tốt hơn (hay ít là tốt tương đương) việc xuống
tóc không? Nếu anh/ chị trả lời có, anh /chị có thể tự mình thay
đổi.
Trường hợp anh chị trả lời không, anh chị cần tìm một việc tốt
hơn hay làm theo Giáo luật điều 1196 là đến gặp cha sở hay Đức
Giám Mục địa phương trình bày lý do (dĩ nhiên, không được thiệt
hại đến ai khác) để xin thay đổi hay cả khi xin miễn chuẩn những
lời khấn tư đã làm. (Đây là trường hợp nhiều ông bà khấn hứa trước
khi xuất ngoại, nhưng sau khi đến nước ngoài khó quá, không giữ
nổi!)
114.
Khi xưng tội, có phải xưng số lần đã phạm một tội trọng không?
Xin
cha cho biết khi xưng tội có phải nói rõ đã phạm mỗi loại tội
bao nhiêu lần không? Đôi khi chúng con thảo luận với nhau, có
người cho rằng không cần nói số lần, có kẻ nói phải nói rõ số
lần đã phạm, nếu không nhớ rõ cứ xưng đã phạm nhiều lần hơn càng
tốt. Thưa cha, như vậy thì làm thế nào mới đúng? (Thanh,
CA)
Đáp: Ông Thanh thân mế, Giáo Luật Điều 988 dạy chúng ta:
1. Tín hữu buộc
xưng thú, sau khi xét mình kỹ lưỡng, hết mọi tội nặng, theo từng
loại và số, mà mình ý thức đã sa phạm sau khi chịu phép rửa tội
mà chưa được trực tiếp tha thứ bởi quyền tháo gỡ của Giáo Hội
hoặc chưa thú nhận trong việc xưng tội riêng.
2. Tín hữu được khuyến khích nên xưng hết cả những tội nhẹ nữa.
"Theo từng loại và số "(in kind and number/ in specie
et numero/ selon leur espère et leur nombre) để nói nên hối nhân
cần rõ ràng nhìn nhận bản chất nặng nề của tội lỗi mình và để
thừa tác viên phán đoán với đủ hiểu biết.
Trong bản luật cũ năm 1917 còn ghi rõ hối nhân cần giải thích
cho cha giải tội hoàn cảnh thay đổi loại tội. Như thế theo luật
hiện nay, hối nhân không cần giải thích hoàn cảnh của tội miễn
là nói rõ loại và số tội.
"Đựơc trực tiếp tha thứ bởi quyền tháo gỡ của Giáo Hội"
(nghĩa là nhờ quyền bính và mục vụ của Giáo Hội) lấy lại từ điều
902 của bản 1917. Có thể Chúa đã tha thứ cho hối nhân rồi nhờ
việc ăn năn tội cách trọn. Tuy thế, sự bắt buộc vẫn còn phải trình
với quyền tháo gỡ của Giáo Hội. Trường hợp xảy ra như một tội
nặng bị quên trong nhiều lần thực tình xưng tội, Chúa đã tha thứ.
Nhưng khi nhớ buộc phải thưa lại để quyền tha thứ của Giáo Hội
áp dụng.
Cũng như thế, "chưa thú nhận trong việc xưng tội riêng"
nghĩa là các tội nặng đã được tha thứ trong dịp xưng tội tập thể,
vẫn bó buộc phải thưa lại trong lần xưng tội riêng lần tới.
Dù được nhấn mạnh nghi thức nhưng để chiếm được ơn cứu độ của
bí tích thống hối, theo như chương trình của Chúa tình thương,
tín hữu phải xưng thú với linh mục từng và hết mọi tội nặng mà
họ nhớ sau khi cẩn thận xét mình.
Dù
đi tu từ nhỏ, tôi cảm thấy xưng tội là một gánh nặng hơn là ơn
giải thoát. Tôi vốn tự hỏi sao Giáo Hội đặt gánh nặng cho con
cái mình khi bắt xưng tội với một người dù người đó chẳng biết
mặt mình, dù người đó không được nói ra? Vì chỉ Chúa mới có quyền
tha tội, sao không xưng tội trực tiếp với Chúa như Tin Lành? Đồng
ý là như thế ơn Chúa quá rẻ!
Nhưng từ khi tôi biết tâm lý học hiện đại xác quyết theo tâm lý,
"'Cái tôi' không tin những gì chúng ta nghĩ và cảm cho đến
khi chúng ta nói ra rõ ràng với một người quan trọng" tôi
mới thấy Giáo Hội làm đúng ý Chúa. Chúa muốn chúng ta dùng bí
tích này để sửa đổi nhưng trước hết chúng ta cần nhận thực ra
tội lỗi mình: tuyên bố trước một người quan trọng. Ai đã từng
dự một buổi họp của các nhóm chữa trị mê nghiện như AA chẳng hạn
sẽ phải quả quyết điều này thích hợp với tâm lý con người. Trong
các buổi họp này, một người nghiện rượu chẳng hạn phải nói rõ
tên tuổi và bị mê nghiện cái gì. Chính việc nói rõ đó cho họ nghị
lực để sửa chữa.
Khi không nhớ rõ ràng chúng ta nhớ phỏng chừng bao nhiêu lần.
Cứ thành thực như mình nhớ phỏng, đừng nhiều lần hơn, đừng ít
hơn. Sau này dù biết rõ số lần cũng không cần xưng lại. (TTDM-11/05)
113.
Mắc Tội Trọng Mà Chịu Lễ!
Lâu nay con có 1 thắc mắc, hôm nay con mạo muội viết thư này mong
cha giải thích để cho con yên tâm giữ đúng luật Giáo Hội dạy.
Thưa cha, trong Thánh lễ đến phần giáo dân chịu Mình Thánh Chúa.
Trong lúc con cũng lên xếp hàng như mọi người để rước lễ, nhưng
con chợt nhớ ra con mới mắc 2 tội trọng, con không xứng đáng rước
Chúa vào lòng con trong lúc này.
Thưa cha, trong trường hợp này nếu con tách khỏi hàng đi xuống
con sợ mọi người nhìn con và nghĩ thế này thế nọ con cảm thấy
xấu hổ.
Nếu con không đi xuống cứ tiếp tục lên rước lễ (chỉ vì sợ xấu
hổ với mọi người) và sau Thánh lễ con sẽ xưng tội. Thưa cha con
có được phép làm điều này không? Con mong cha chỉ dạy. Con cám
ơn cha. (TNK)
Đáp: Ông TNK thân mến,
Theo sát chữ
ông viết, " chỉ vì sợ xấu hổ với mọi người" thì không
được. Tuy nhiên tôi hiểu là ông đủ các điều khác: như có ý ngay
lành (vì mến Chúa chứ không vì thói quen, không vì khoe khoang
muốn tỏ ra đạo đức ...) và giữ chay đủ một giờ. Ông muốn hỏi là
khi thiếu điều kiện đầu tiên như Giáo Luật điều 916 qui định:
"Ai
ý thức mình phạm tội nặng và chưa xưng tội trước thì không được
làm lễ và không được rước lễ, trừ khi có lý do quan trọng và không
có dịp tiện đi xưng tội. Trong trường hợp này, họ phải tâm niệm
về bổn phận thống hối trọn vẹn, bao gồm lòng dốc quyết đi xưng
tội sớm ngần nào có thể."
Như thế, ông đã giữ chay và đã xếp hàng lên rước Chúa vì mến yêu
Chúa. Nhưng bất chợt ông ý thức mình phạm tội nặng và giờ đây
đã lỡ xếp hàng không còn dịp xưng tội và nếu ông tách hàng đi
xuống thì sẽ xấu hổ. Điều đó có thể hiểu là lý do quan trọng.
Ông quyết chí xưng tội sau thánh lễ là tốt nhưng quan trọng là
thống hối trọn vẹn mà chúng ta quen gọi là ăn năn tội cách trọn:
gớm ghét tội lỗi vì phạm đến Chúa đáng mến vô cùng và quyết xin
Chúa thứ tha qua bí tích hòa giải ngay sau thánh lễ. (TTDM-11/05)
112.
Con thắc mắc và bối rối về sự kiện cha giải tội bảo con rằng con
đã phạm tội trọng và phạm sự thánh! Xin cha gỡ rối giúp con.
Trọng kính Cha, con tên là Giuse LVM, trân trọng xin Cha vui lòng
dẫn giải cho con đôi điều bối rối sau đây:
Nơi toà giải tội con thưa với Cha ngồi tòa rằng: "Con đã
nhìn xem hình ảnh sex trên computer 2 lần, con không xem đó là
tội (vì con đã già, những hình ảnh đó không gây một xúc cảm nào
cho con) nhưng điều đó làm con lỗi nhân đức trong sạch của tâm
hồn". Cha ngồi tòa nói: "Như vậy là con đã phạm tội
trọng vì không ai nhìn xem những hình ảnh ấy có thể cầm lòng được".
Rồi ngài hỏi: "Từ khi phạm tội đó đã rước lễ bao nhiêu lần?"
Con thưa: "Khoảng 10 lần". Cha bảo: "Như thế là
đã phạm sự thánh nhiều lần...". Rồi ngài nói với giọng không
bình thường...
Con thì nghĩ đến 3 yếu tố để thành tội trọng là: (1) biết điều
đó là trọng; (2) cố tình vi phạm; và (3) đã có hành động thực
sự vi phạm. Điều băn khoăn của con là: Cha ngồi tòa buộc con tội
trọng thứ nhất là xem hình ảnh sex và tội trọng thứ hai nặng hơn
nhiều là phạm sự thánh nhiều lần. Trong khi tự lương tâm con không
buộc mình vì tội thứ nhất đã không đủ yếu tố để thành tội trọng,
như vậy tội thứ hai không còn căn cứ nào để buộc tội. Sự suy nghĩ
của con như vậy có đúng không? Con vẫn không hết được bối rối...
Từ lần xưng tội đó đến nay đã gần 1 năm, mỗi khi cần xưng tội,
con cứ lo ngại bị buộc tội thêm nên sinh lười biếng. Như vậy có
lỗi không?
Thưa cha, con hết lòng trông đợi những điều dẫn giải của cha để
con sớm được an lòng. . . (LVM)
Đáp: Ông LVM thân mến, theo định nghĩa của Thánh Augustinô và
Tôma Tiến sĩ, "tội là một lời nói, một hành vi, hoặc một
ước ao nghịch với lề luật vĩnh cửu" (xem GLCG 1849). Căn
nguyên của tội nằm trong tâm hồn con người, trong ý chí tự do
của con người, như chính Chúa đã phán trong Phúc Âm: "Tự
lòng con người phát ra những ý định xấu, những tội sát nhân, ngoại
tình, phóng đãng, trộm cắp, làm chứng gian, nói xấu tha nhân:
đó là những sự làm cho con người trở thành ô uế" (Mt 15:19-20).
Để trở thành tội trọng, phải có đủ cả ba điều kiện này: "Tội
trọng là tội có đối tượng là một chất liệu nghiêm trọng, và mình
phạm với ý thức đầy đủ và chủ tâm đồng ý" (Mortal sin is
sin whose object is grave matter and which is also committed with
full knowledge and deliberate consent) (GLCG 1857). Theo như ông
nói, chỉ nhìn xem mà "không gây một cảm xúc nào" tôi
nghĩ chất liệu chưa đến nỗi nghiêm trọng. Đúng theo như ông lý
luận, nếu điều đó theo lương tâm của ông chưa phải là tội trọng
thì việc rước lễ không phải là phạm sự thánh. Xin ông yên tâm
và cứ tiếp tục xưng tội rước lễ chứ đừng vì lý do nào mà ngại
ngùng biếng nhác ra, thiệt hại cho linh hồn mình. (Lm Phi Quang)
Điều áy náy với tôi không phải xúc cảm hay không, chưa phải trọng
hay nhẹ nhưng chúng ta cần vượt qua những đạo đức cá nhân để nhìn
những chuyện sống đạo trong chiều kích xã hội hơn một chút.
Sách Giáo Lý số 2354 nói về phim ảnh xấu "là một lỗi nặng"
vì:
- biến chất hành vi phu phụ.
- gây thương tổn nặng nề cho nhân phẩm.
Qua
việc xem, người ta có coi chúng ta như cổ động, ủng hộ kỹ nghệ
đồi bại đó không?
111.
Phải hiểu việc "xét đoán" như thế nào trong hai đoạn
Thánh Kinh I Cor 1-11 và Lc 6:37-39?
Hôm nay con xin giử tới cha một thắc mắc khi con đọc Thánh Kinh
I Cor 6:1-11 và Lc 6:37-39. Để có thể giúp ích cho người khác
nữa, xin cha giải đáp trên báo Trái Tim Đức Mẹ. Trân trọng cám
ơn Cha.
I Cor 6:1-11: Ta được phán xét cả Thiên Thần nữa huống hồ là việc
đời này? Luca 6:37-39: Đừng xét đoán, và các ngươi sẽ không bị
xét đoán...
Thưa cha, đọc đoạn Thánh Kinh trên phải hiểu thế nào, phải áp
dụng thế nào để khỏi thắc mắc và tự cảm thấy có mâu thuẫn quan
trọng từ trong tư tưởng, văn tự của Thánh Kinh đến hành động bên
ngoài về phương diện xã hội và tôn giáo? (Dom.
VVH)
Đáp: Kính Bác Dom. VVH,
Vâng, xem ra
có sự mâu thuẫn vì một bên bảo không xét đoán, một bên bảo phải
xét đoán.
Luca 6:37-39: Đừng xét đoán, và các ngươi sẽ không bị xét đoán...
(xem Matt 7:1). Chúa dùng ý và lời quen thuộc với người Do Thái.
Các đạo sĩ Do Thái từng khuyên ai xét đoán người khác nhân từ
sẽ được Chúa Giavê nhân từ lại. Nghĩ tốt về người khác là một
trong sáu việc thánh của người Do thái. Có ba lý do để không xét
đoán:
(a) Chúng ta không biết trọn việc hay trọn người. Không ai biết
sức mạnh của cám dỗ nơi người khác. Nếu chúng ta nhận thức được
điều người khác trải qua, chẳng những không xét đoán, chúng ta
còn lạ lùng sao họ tốt như vậy!
(b) Hầu như không có thể không thiên vị trong xét đoán. Chúng
ta bị lôi kéo theo trực giác phi lý luận. Người ta kể đôi khi
người Hy Lạp xử án đặc biệt quan trọng, quan án và bồi thẩm đoàn
không được thấy bị can để họ không bị ảnh hưởng gì khác ngoài
sự kiện. Chỉ ai hoàn toàn không thiên vị mới được xét đoán. Người
ta tự nhiên thiên vị. Chỉ có Chúa có thể xét doán.
(c) Nhưng chính Chúa Giêsu đã nêu lý do mạnh mẽ không được xét
đoán vì mình không tốt đủ! Không ai tốt lành đủ để phán xét người
khác. Chúa dùng hình ảnh sống động một người với cái đà trong
mắt mình mà muốn nhặt cái rác nơi mắt người khác. Chỉ ai không
sai lỗi mới có quyền xét lỗi người khác. Không ai có quyền phê
bình người khác trừ phi ít là để việc tốt lành hơn.
Đoạn
Tin Mừng dạy đừng xét đoán được Thánh Mátthêu (7:1) và Thánh Luca
(6:37) trình thuật luôn được giải thích như cảnh tỉnh đừng có
phê bình xét đoán người khác khắt khe và tự phụ, chứ không có
ý chống lại lập trường rõ rệt và công khai về các nố luân lý ảnh
hưởng xã hội. Trong khi đó, thánh Phaolô nói xét đoán theo nghĩa
chúng ta phải biết phân biệt phải trái. Một việc trái nếu không
biết xét đoán chúng ta cho là phải thì không được. Chúng ta phải
biết cái gì xấu, cái gì tốt. Chúa Giêsu cũng dạy thái độ này và
điều này hợp với truyền thống ngôn sứ. Từ các ngôn sứ nhất là
Amos, Isaia và Giêrêmia cho đến Tin Mừng, dân Chúa được dạy phải
trừ triệt bất công trong xã hội. Họ không được phép dửng dưng
với những gì xảy ra. Họ được lệnh không những kết án sự dữ mà
còn làm hết sức loại bỏ sự dữ khỏi xã hội con người.
Chúa
Giêsu theo đúng tinh thần này. Bài giảng trên núi, tiêu chuẩn
phán xét chung như Mátthêu 25 ghi lại, và nhiều dịp khác khi Chúa
nói về những bất công anh chị em phải chịu, tất cả đều nói Chúa
không dửng dưng. Ngài cũng không mong đợi những môn đệ Ngài làm
khách bàng quan khóc thương các nạn nhân. Rõ ràng Chúa không can
ngăn mọi loại xét đoán qua hai đoạn Phúc Âm Mátthêu và Luca nêu
trên. Cả đoạn Tin Mừng có câu "đừng xét đoán" chỉ cho
thấy dù không được hận thù và hung ác, chúng ta phải nhìn ra và
giúp xã hội nhìn ra và triệt hạ bất công phá hoại cuộc sống con
người. Dù sao, chúng ta chỉ nhìn ra "phải-trái" một
cách khách quan dù chúng ta không thể biết ý muốn và tự do của
ai đó nên không thể nói họ có tội với Chúa hay không.
110.
Dân nào giết Chúa Giêsu?
Thưa Cha, dân nào giết
Chúa Giêsu? Con nghe mấy người khách nói chuyện: Một người nói
dân Do Thái giết Chúa. Trong khi có mấy người đạo Do Thái ở đó,
họ nói là người "Roman Catholic" giết. Xin cha giải
thích dùm con. (T. Hoàng)
Đáp: Chèng đéc ơi! Ai nói thì ông hỏi họ có ý nói gì, chứ sao
tôi biết ý họ mà giải thích dùm ông đây! Mấy người khách đó nói
bằng ngôn ngữ gì, tiếng Việt như ông viết cho tôi hay ngôn ngữ
gì khác! Tôi sợ ông hiểu sai ý họ! Nếu thấy gì không rõ ràng chúng
ta cứ việc yêu cầu đương sự nói lại cho rành mạch. Như thế mới
là nói chuyện, là đối thoại chứ! Có lẽ "trong lúc đó có mấy
người đạo Do Thái ở đó, họ nói là" người Rôma giết, chứ không
phải "Roman Catholic" như ông nghe vì "Roman Catholic"
(người Công Giáo Rôma) khi đó đã có đâu mà nói đến.
Lịch sử nói một số người Do Thái và một số thuộc người Rôma đã
góp tay trong vụ đó. Nhưng trong nghĩa thiêng liêng, tất cả mọi
người có tội, cả tôi cả ông, đã góp tay trong vụ giết người này.
Cuốn phim "Pasion of the Christ" cố gắng làm sáng tỏ
việc này nhưng chưa thành công lắm.
|