|
Nghịch
cảnh và đau khổ trong gia đình
có thể là phương tiện thánh hóa của Thiên Chúa
ĐỌC
LỜI CHÚA
• Hc 3,3-7.14-17a: (3) Ai thờ cha thì bù đắp lỗi lầm, (4) ai kính
mẹ thì tích trữ kho báu. (5) Ai thờ cha sẽ được vui mừng vì con
cái, khi cầu nguyện, họ sẽ được lắng nghe. (6) Ai tôn vinh cha
sẽ được trường thọ, ai vâng lệnh Đức Chúa sẽ làm cho mẹ an lòng.
(14) Lòng hiếu nghĩa đối với cha mẹ sẽ không bị quên lãng, và
sẽ đền bù tội lỗi cho con.
• Cl 3,12-21: (14) Trên hết mọi đức tính, anh em phải có lòng
bác ái: đó là mối dây liên kết tuyệt hảo. (18) Người làm vợ hãy
phục tùng chồng, như thế mới xứng đáng là người thuộc về Chúa.
(19) Người làm chồng hãy yêu thương chứ đừng cay nghiệt với vợ.
(20) Kẻ làm con hãy vâng lời cha mẹ trong mọi sự, vì đó là điều
đẹp lòng Chúa.
•
TIN MỪNG: Mt 2,13-15.19-23
Đức Giêsu trốn sang Ai Cập và các anh hài bị giết
(13) Khi các nhà chiêm tinh đã ra về, thì sứ thần Chúa hiện ra
báo mộng cho ông Giuse rằng: «Này ông, dậy đem Hài Nhi và mẹ Người
trốn sang Ai Cập, và cứ ở đó cho đến khi tôi báo lại, vì vua Hêrôđê
sắp tìm giết Hài Nhi đấy!» (14) Ông Giuse liền trỗi dậy, và đang
đêm, đưa Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai Cập. (15) Ông ở đó cho
đến khi vua Hêrôđê băng hà, để ứng nghiệm lời Chúa phán xưa qua
miệng ngôn sứ: Ta đã gọi con Ta ra khỏi Ai Cập.
Từ
Ai Cập về đất Ítraen
(19) Sau khi vua Hêrôđê băng hà, sứ thần Chúa lại hiện ra với
ông Giuse bên Ai Cập, (20) báo mộng cho ông rằng: «Này ông, dậy
đem Hài Nhi và mẹ Người về đất Ítraen, vì những kẻ tìm giết Hài
Nhi đã chết rồi». (21) Ông liền trỗi dậy đưa Hài Nhi và mẹ Người
về đất Ítraen. (22) Nhưng vì nghe biết Áckhêlao đã kế vị vua cha
là Hêrôđê, cai trị miền Giuđê, nên ông sợ không dám về đó. Rồi
sau khi được báo mộng, ông lui về miền Galilê, (23) và đến ở tại
một thành kia gọi là Nadarét, để ứng nghiệm lời đã phán qua miệng
các ngôn sứ rằng: Người sẽ được gọi là người Nadarét.
CHIA
SẺ
Câu hỏi gợi ý:
1.
Việc Đức Giêsu bị bách hại khiến Thánh Gia phải trốn sang Ai Cập
là do lòng độc ác của vua Hêrôđê, nhưng có phải cũng nằm trong
kế hoạch của Thiên Chúa không? – Những hoạn nạn của ta do lòng
độc ác của người khác có tương tự như thế không?
2. Thiên Chúa muốn Đức Giêsu và Thánh Gia Thất bị hoạn nạn đau
khổ như thế để làm gì? do Ngài thương yêu hay ghét bỏ Thánh Gia
Thất? Nếu do yêu thương, thì phải giải thích thế nào?
3. Khi gia đình ta gặp đau khổ thử thách, thì cách khôn ngoan
nhất để gia đình vẫn có thể bình an và hạnh phúc là gì?
Suy tư gợi ý:
1.
Đau khổ mà Thiên Chúa dành cho Đức Giêsu và Thánh Gia
Bài Tin Mừng cho thấy ngay khi vừa sinh ra, Đức Giêsu đã trở thành
đối tượng bị bách hại, là nạn nhân thoát chết của sự độc ác nơi
con người. Thật vậy, vừa sinh ra, Ngài đã bị vua Hêrôđê tìm giết,
chỉ vì ông tưởng rằng trong tương lai Ngài sẽ chiếm mất ngai vàng
của ông. Thánh Gia cũng gặp biết bao thử thách ngay khi vừa mới
thành lập, do sự vô tình, hiểu lầm và vô lương tâm của con người.
Thật vậy, khi Giuse và Maria vừa thành gia thất, hai người đã
phải chịu búa rìu của dư luận về việc Maria mang thai khi chưa
chính thức làm đám cưới; và việc Giuse chấp nhận lấy Maria làm
vợ dù con trong bụng nàng không phải là của mình. Rồi vừa mang
thai được mấy tháng thì phải về tận Bêlem để đăng ký hộ khẩu,
và do nghèo mà không được ai giúp đỡ, Maria đã phải sinh con trong
chuồng súc vật. Thật nhục nhã và đau lòng! Chưa hết, vừa sinh
con ra, hai ông bà đã phải vượt biên trốn sang Ai Cập, chịu bao
đắng cay và khổ nhục!
Những khổ nhục ấy không chỉ do con người gây ra, mà còn do sự
sắp đặt của chính Thiên Chúa trong kế hoạch của Ngài nữa. Phải
nói rằng con người mà Thiên Chúa Cha yêu thương nhất chính là
Đức Giêsu! Nhưng chính Ngài lại là con người bị Thiên Chúa đày
đọa nhiều nhất: «Dầu là Con Thiên Chúa, Người đã phải trải qua
nhiều đau khổ» (Dt 5,8). Cũng vậy, gia đình mà Thiên Chúa lưu
tâm nhất chính là Thánh Gia Nadarét. Nhưng đó cũng là gia đình
mà Thiên Chúa thử thách và làm cho đau khổ nhiều nhất! Thật kỳ
diệu, khó hiểu và đầy mâu thuẫn! Nhưng đó chính là thánh ý của
Ngài! Thiên Chúa có điên chăng? Không, Ngài rất khôn ngoan, nếu
chúng ta không hiểu được chính vì sự khôn ngoan ấy vượt quá khả
năng suy nghĩ và hiểu biết của chúng ta!
2. Nhưng đau khổ lại là nguồn hạnh phúc và vinh quang
Nhìn lại kết quả của những thử thách ấy, ta thấy: Đức Giêsu và
Thánh Gia hiện nay đang được tôn sùng nhất, cao sang nhất, vinh
quang nhất không chỉ ở dưới đất mà còn cả trên trời nữa! Nhìn
thế ta mới thấy rõ sự ưu ái mà Thiên Chúa dành cho Đức Giêsu và
gia đình của Ngài. Một sự ưu ái đầy công bằng khiến cho không
ai trên trần lẫn trên trời có thể ganh tị được! Sự công bằng của
Thiên Chúa đòi hỏi phải có sự tỷ lệ thuận giữa đau khổ và hạnh
phúc, giữa nhục nhã và vinh quang, giữa tự hạ và được nâng lên…
Thiên Chúa luôn luôn dùng đau khổ để thánh hóa và tinh luyện tình
yêu của con người, dùng nhục nhã để đưa con người đến vinh quang.
Tuy nhiên, những đau khổ chịu ở đời này quả là quá nhỏ bé so với
hạnh phúc và vinh quang mà Thiên Chúa ban thưởng vì những đau
khổ ấy: «Những đau khổ chúng ta chịu bây giờ sánh sao được với
vinh quang mà Thiên Chúa sẽ mặc khải nơi chúng ta» (Rm 8,18).
Vấn
đề quan trọng và tùy thuộc nơi con người là: con người có chấp
nhận luật công bằng đó hay không, có chấp nhận để Thiên Chúa thánh
hóa và tinh luyện tình yêu của mình không. Nghĩa là khi chịu đau
khổ, con người có nhận ra đó là thánh ý Thiên Chúa để vui lòng
chấp nhận không? Thiếu sự vui lòng chấp nhận này, thì hạnh phúc
và vinh quang không thể thành tựu được. Thánh Phaolô viết: «Nếu
ta cùng chết với Người, ta sẽ sống với Người; nếu ta cùng đau
khổ với Người, ta sẽ thống trị với Người» (2Tm 2,11-12a), nhưng
ngài cũng thêm: «Nếu ta chối bỏ Người, Người cũng sẽ chối bỏ ta»
(2Tm 2,12b).
3. Hãy thực hiện thánh ý Chúa trong mọi tình huống của gia đình
Trong
đời sống gia đình, ta cũng sẽ gặp thử thách và đau khổ do sự thiếu
tình thương, vô tình, hiểu lầm, tính ích kỷ và độc ác của người
khác, thậm chí của chính những người trong gia đình mình. Chính
ta cũng gây ra những thử thách và đau khổ tương tự như thế cho
tha nhân, và cho cả những người trong gia đình mình. Nhưng những
thử thách đó đều nằm trong kế hoạch của Thiên Chúa nhằm thánh
hóa và tinh luyện tình yêu nơi bản thân ta cũng như những người
thân trong gia đình ta. Điều quan trọng là ta phải nhận ra thánh
ý Thiên Chúa trong những thử thách đó, và luôn luôn sẵn sàng làm
theo thánh ý Ngài. Gia đình Nadarét xưa cũng gặp rất nhiều đau
khổ, nghịch cảnh như gia đình chúng ta đã gặp. Có biết bao hoàn
cảnh khiến người trong gia đình hiểu lầm nhau, tạo nên những xung
đột, v.v… làm cho nhau đau khổ, và đòi buộc mọi người phải chịu
đựng, tha thứ lẫn nhau. Chính trong thử thách và đau khổ, con
người mới chứng tỏ được tình yêu của mình đối với Thiên Chúa và
tha nhân, đặc biệt đối với những người trong gia đình mình.
Nếu Thiên Chúa đã để cho Đức Giêsu, cũng như Đức Maria và Thánh
Giuse phải đau khổ để thánh hóa, tinh luyện tình yêu các Ngài
hầu ân thưởng bội hậu các Ngài, thì Thiên Chúa cũng đang thực
hiện như vậy đối với ta và gia đình ta. Nên nhớ rằng: «Vinh quang
sẽ đến sau những đau khổ đó» (1Pr 1,11). Thiên Chúa muốn dành
cho ta những hạnh phúc và vinh quang lớn lao. Nhưng sự công bằng
của Ngài đòi hỏi ta phải ít nhiều xứng đáng với hạnh phúc và vinh
quang ấy, nên Ngài phải thử thách ta chút ít để ta chứng tỏ được
tình yêu của ta. Vì thế, hãy lấy làm vui mừng khi được Ngài thử
thách: «Được chia sẻ những đau khổ của Đức Kitô bao nhiêu, anh
em hãy vui mừng bấy nhiêu, để khi vinh quang Người tỏ hiện, anh
em cùng được vui mừng hoan hỷ» (1Pr 4,13).
Điều quan trọng là chúng ta phải có tình yêu đích thực đối với
tất cả mọi người trong gia đình ta. Và biểu hiện của tình yêu
đích thực – tức «hoa quả của Thần Khí» – là «bác ái, hoan lạc,
bình an, nhẫn nhục, nhân hậu, từ tâm, trung tín, hiền hoà, tiết
độ» (Gl 5,22-23). Nếu «yêu nhau không phải là nhìn nhau, mà là
cùng nhau nhìn về một hướng» như Saint-Exupéry nói, thì trong
gia đình, hướng chung đó phải là cùng nhau xây dựng hạnh phúc
gia đình, hạnh phúc chung của mọi thành viên trong đó. Muốn thực
hiện được hạnh phúc ấy thì điều cần thiết là mọi người đều phải
đặt thánh ý Thiên Chúa là tối quan trọng, và luôn luôn thi hành
thánh ý Ngài. Mà thánh ý Ngài chính là mọi người trong gia đình
yêu thương và hy sinh cho nhau (x. (Ga 13,34)-35).
Hạnh
phúc gia đình phải được xây dựng trên nền tảng là cùng nhau thực
hiện thánh ý Thiên Chúa thì mới vững bền. Cổ nhân nói: «Thuận
Thiên giả tồn, nghịch Thiên giả vong» (=thuận theo Trời thì còn,
thì hạnh phúc, nghịch với Trời thì mất, thì đau khổ). Câu này
đúng trong mọi trường hợp, đặc biệt trong mọi tình huống của gia
đình. Nếu không quan tâm thực hiện thánh ý Ngài, con người càng
tìm hạnh phúc thì càng gặp đau khổ.
Nếu vì chính bản thân ta không hy sinh và nỗ lực tạo hạnh phúc
cho gia đình mình nên gia đình ta không hạnh phúc, thì ta nên
xét lại cách cầu nguyện và cách sống đạo của ta. Rất có thể ta
đã cầu nguyện và sống đạo một cách sai lạc, không đẹp lòng Thiên
Chúa. Cần sám hối và sửa sai. Đừng tưởng cứ cầu nguyện cho nhiều
là làm đẹp lòng Thiên Chúa! Cần cầu nguyện cho có phẩm chất hơn
là cầu nguyện cho nhiều. Cầu nguyện có phẩm chất đòi hỏi lòng
chân thành và tình yêu thật sự, hay ít nhất là hướng đến việc
gia tăng tình yêu trong lòng mình. Hiệu quả tất yếu của việc cầu
nguyện đích thực là tình yêu trong lòng mình ngày càng gia tăng.
Dựa vào đó, ta có thể biết mình có thật sự cầu nguyện hay cầu
nguyện đẹp lòng Chúa hay không.
CẦU NGUYỆN
Lạy Cha, đời sống gia đình có biết bao khó khăn, thử thách và
đau khổ, chẳng những đến từ ngoại cảnh, từ xã hội, mà còn đến
từ chính những người trong gia đình. Xin cho con nhận ra mọi đau
khổ thử thách đều là những phương tiện Cha dùng để thánh hóa,
tinh luyện tình yêu của bản thân con và gia đình con, để chúng
con có được những cơ hội quý giá chiếm được những phần thưởng
vô cùng lớn lao mà Cha muốn dành cho chúng con. Xin ban cho con
mọi người trong gia đình con đủ tình yêu để gia đình con trở thành
một tổ ấm hạnh phúc, thành một hình ảnh của thiên đàng mai sau.
Nguyễn
Chính Kết
|
|