| |
Hãy
Nghe… Nhưng Đừng Theo…
Lời
Chúa nói về trường hợp của thành phần lãnh đạo Do Thái
Bài
Phúc Âm Chúa Nhật tuần này có thể nói là bài Phúc Âm đúc kết những
gì Chúa Giêsu đã nói về thành phần lãnh đạo dân Do Thái ở những
bài Phúc Âm của 5 tuần trước đây: 3 tuần về 3 bài dụ ngôn người
con không chịu đi làm vườn nho cho cha dù hứa với cha là đi (tuần
26), nhóm tá điền gian ác ra tay hạ sát người con duy nhất của
chủ vườn nho với ý định muốn cướp gia sản của người con này (tuần
27), thành phần được vua mời đến tham dự tiệc cưới chẳng những
từ chối không chịu đến mà còn ra tay sát hại các vị thừa sai của
vua (tuần 28); và 2 tuần về hai vấn nạn thách thức trả đũa của
họ, vấn nạn về việc nộp thuế cho Cêsa có hợp pháp hay chăng (tuần
29), vấn nạn điều luật nào trọng nhất trong toàn bộ lề luật (tuần
30).
Nhận
định chung chung và chính thức của Chúa Giêsu trong bài Phúc Âm
Chúa Nhật tuần này về thành phần ấy là họ nói mà không làm, đúng
hơn, họ nói một đàng làm một nẻo, họ chỉ tìm mình chứ không tìm
Chúa, họ là những người giả hình không thật, họ hoàn toàn đúng
như ba dụ ngôn Người đã nói về họ. Thật vậy, theo lời Chúa nói
về họ trong bài Phúc Âm Chúa Nhật tuần này, trước hết, họ là người
con thưa với cha đi làm vườn nho cho cha song thực tế lại không
đi, ở chỗ, họ đã làm và chỉ làm theo ý thích của mình: “Họ nói
thì mạnh lắm song làm chẳng bao nhiêu”; sau nữa, họ là nhóm tá
điền gian ác ra tay hạ sát người con duy nhất của chủ vườn nho
với ý định muốn cướp gia sản của người con này, ở chỗ, họ chỉ
tìm kiếm vinh danh cho bản thân mình mà thôi: “Tất cả những việc
họ làm là để khoe khoang”; sau hết, họ là thành phần được vua
mời đến tham dự tiệc cưới từ chối không chịu đến vì bận bịu đủ
thứ chuyện riêng tư, ở chỗ, họ chỉ để ý tìm lợi lộc riêng tư cho
họ: “Họ thích ngồi những chỗ danh dự nơi những bữa tiệc tùng và
những ghế nhất trong hội đường, thích được trọng vọng nơi phố
xá, và thích được gọi là ‘Sư Phụ’”.
Lời
Chúa khuyên dạy dân chúng và các môn đệ của Người
Tuy
nhiên, Chúa Giêsu đã không trực tiếp nêu lên những nhận định này
với thành phần Người muốn nói đến ở trong bài Phúc Âm Chúa Nhật
tuần này, như Người đã thẳng mặt khiển trách họ nặng lời vào lần
họ đặt vấn đề với Người về việc các môn đệ của Người không rửa
tay trước khi ăn (x. Mt 15:1-9), hay như Người đã thậm tệ khiển
trách họ (vắng mặt) ngay sau phần của bài Phúc Âm Chúa Nhật tuần
này (x Mt 23:13-39). Trong trường hợp của bài Phúc Âm Chúa Nhật
tuần này, Chúa Giêsu nêu lên nhận định của Người về họ “với dân
chúng và các môn đệ của Người”. Để làm gì? Hoàn toàn không phải
để nói xấu họ, (cái xấu mà đằng nào không nói thì cũng đã quá
tỏ tường trước mắt thiên hạ), cho bằng hoàn toàn vì lợi ích của
chung dân chúng cũng như của riêng môn đệ của Người, thành phần
dân gian vốn chân thành thiếu hiểu biết, nhiều khi đến khờ dại,
có thể bị nhiễm lây men gương mù gương xấu của nhóm lãnh đạo này,
như có lần Người đã căn dặn các môn đệ của Người về thứ men ấy
mà các vị lại cứ tưởng Người nói như thế là vì các vị khi sang
bờ bên kia không mang theo bánh ăn (x Mt 16:5-12).
Vậy
Người đã căn dặn thành phần dân chúng cũng như môn đệ của Người
những gì, nếu không phải hai điều: thứ nhất, về nguyên tắc chung,
“những vị luật sĩ và Pharisiêu đóng vai trò làm thày thừa kế Moisen;
bởi thế, các người hãy tuân hành và tuân giữ hết những gì họ bảo
các người. Nhưng chớ có theo gương của họ”; thứ hai, về việc áp
dụng thực hành theo chi tiết liên quan trực tiếp đến những cử
chỉ lời nói cụ thể gương mù gương xấu cần phải lưu ý “chớ có theo”
là “tránh danh xưng ‘Sư Phụ’… đừng gọi ai trên đời là cha… tránh
được gọi là thày”.
Về
vấn đề thứ nhất liên quan đến nguyên tắc “hãy tuân giữ… nhưng
chớ theo”, Chúa Giêsu muốn dân chúng và các môn đệ của Người hãy
thực hành vấn đề Người đã nêu lên cho nhóm lãnh đạo Do Thái này
ở bài Phúc Âm cách đây hai tuần, đó là vấn đề “hãy trả cho Cêsa
những gì của Cêsa, và hãy trả cho Thiên Chúa những gì của Thiên
Chúa”. Ở chỗ nào? Nếu không phải thực hiện việc “hãy trả về cho
Thiên Chúa những gì của Thiên Chúa” đây tức là thành phần được
Người căn dặn trong bài Phúc Âm tỏ ra “tuân hành và tuân giữ hết
những gì họ bảo các người”, chỉ vì “những vị luật sĩ và Pharisiêu
đóng vai trò làm thày thừa kế Moisen”. Và khi thành phần này thực
hiện việc “hãy trả về cho Cêsa những gì của Cêsa”, tức là “chớ
có theo gương của họ”, những gì xấu xa của các bậc thày này. Tóm
lại, chúng ta không được khinh thường những người làm đầu, nhất
là những vị có chức thánh, những vị Chúa đã chọn làm việc của
Ngài và cho Ngài, dù họ có bê bối đến đâu đi nữa, dù họ có bị
tai tiếng về những lạm dụng trẻ em như ở Hoa Kỳ hiện nay đi nữa.
Bởi vì, Thiên Chúa Toàn Năng có thể dùng mọi sự để làm việc cho
Ngài và thực hiện ý định của Ngài, như Ngài đã dùng thánh giá
là tiêu biểu cho sự dữ và sự chết để cứu chuộc nhân loại vậy.
Theo giáo lý của Giáo Hội Công Giáo, một vị linh mục đang mắc
tội trọng làm các phép Bí Tích vẫn thành, tuy có tội.
Về
vấn đề thứ hai liên quan đến những ngôn hành cụ thể cần phải tránh
“chớ theo”, như “tránh danh xưng ‘Sư Phụ’… đừng gọi ai trên đời
là cha… tránh được gọi là thày”. Ở phần thực hành này có hai vế,
vế áp dụng cho chính bản thân và vế áp dụng liên quan đến người
khác. Trước hết, về việc thực hành liên quan đến vế áp dụng cho
bản thân: Tại sao phải tránh danh xưng “Sư Phụ”, vì, theo Chúa
lời Giêsu nói trong bài Phúc Âm, “trong các người chỉ có một vị
thày, còn tất cả đều là môn sinh”. Và tại sao phải tránh được
gọi là thày, vì cũng theo lời Người nói, “chỉ có một vị thày duy
nhất là Đức Kitô”. Sau nữa, về việc thực hành liên quan đến vế
của người khác, đó là việc “đừng gọi ai trên đời này là cha”,
vì, trong bài Phúc Âm, Chúa Giêsu đã khẳng định: “Các người chỉ
có một cha duy nhất là Đấng ở trên trời”. Riêng về vấn đề “cha”
này, anh chị em Tin Lành tỏ ra cự người Công Giáo chúng ta khi
chúng ta gọi các vị linh mục là “cha”. Trong khi họ căn cứ vào
lời Chúa trong bài Phúc Âm Chúa Nhật này theo nghĩa đen, người
Công Giáo lại hiểu theo nghĩa về tinh thần, nghĩa làm cha sinh
ra con cái trong ơn nghĩa Chúa bằng Phép Rửa. Giá những người
anh chị em Tin Lành của chúng ta, những người không gọi người
chồng của mẹ mình là “ông – ông ơi” để tránh chữ “cha”, cũng hiểu
“Này là Mình Thày… Máu Thày” theo nghĩa đen như những chỗ như
chỗ “cha” này thì hay biết mấy!
Kitô
hữu áp dụng thực hành Lời Chúa dạy dân chúng và các môn đệ
Bởi
vậy, cả trong vấn đề thi hành những điều áp dụng thực hành “chớ
theo” như Chúa Giêsu dạy trong bài Phúc Âm Chúa Nhật tuần này
liên quan đến ngôn hành không tốt của nhóm lãnh đạo dân Do Thái,
Chúa Giêsu cũng muốn chúng ta thực hành tinh thần của nguyên tắc
“hãy trả cho Cêsa những gì của Cêsa và hãy trả cho Thiên Chúa
những gì của Thiên Chúa”. Nghĩa là, dù chúng ta có đóng vai trò
làm “cha” trong việc “rửa tội cho họ nhân danh Cha và Con và Thánh
Thần” (Mt 28:19), hay làm “thày” trong việc “dạy cho họ tuân giữ
những gì Thày đã truyền cho các con” (Mt 28:20) đi nữa, chúng
ta hãy làm những việc ấy như là những thừa tác viên của Người,
Đấng tuyên hứa “sẽ mãi mãi ở cùng các con cho đến tận thế” (Mt
28:20), chứ đừng làm những thừa tác vụ ấy theo sở thích tự nhiên,
như trường hợp người con nói đi làm vườn nho cho cha nhưng thực
tế lại không, cũng đừng làm những thừa tác vụ này cho tư lợi của
mình, như trường hợp của thành phần tá điền làm vườn nho song
không nộp hoa lợi cho chủ. Trái lại, chúng ta hãy ý thức mình
chỉ là một người ở đầu đường xó chợ, vô danh tiểu tốt, chẳng là
gì trước nhan Thiên Chúa, song đã được vinh dự Ngài kêu gọi, “không
phải các con đã chọn Thày song chính Thày đã chọn các con và sai
các con đi sinh hoa kết trái” (Jn 15:16), mà chúng ta phải hết
sức nỗ lực để đáp ứng lời mời gọi của Ngài một cách xứng đáng,
như thể chúng ta mặc áo để tham dự tiệc cưới do Ngài khoản đãi
vậy.
Bởi
thế, mỗi khi nghe người khác gọi mình là “cha”, là “thày”, nếu
chúng ta thực sự đóng vai trò thừa tác viên trong những địa vị
này, chúng ta hãy coi đó như một lời nhắc nhở chúng ta rằng, chúng
ta phải luôn luôn sống động và tác hành làm sao cho xứng đáng
với thiên chức cao cả ấy. Mẫu gương thừa tác viên này được sáng
tỏ nơi chứng từ của Vị Tông Đồ Dân Ngoại trong bài đọc thứ hai
của Chúa Nhật tuần này: “Chúng tôi chia sẻ với anh em chẳng những
tin mừng của Thiên Chúa mà còn chính đời sống của chúng tôi nữa…
Đó là lý do tại sao chúng tôi liên lỉ tạ ơn Thiên Chúa vì trong
việc anh em đã lãnh nhận sứ điệp của Ngài từ chúng tôi anh em
đã nhận lấy sứ điệp ấy không phải như lời lẽ của người ta mà thực
sự là lời của Thiên Chúa tác động nơi anh em là những người tin
tưởng”. Trái lại, một khi chúng ta dám lạm dụng ơn Chúa ban, việc
Chúa chỉ định, để làm theo ý riêng, ý thích của mình, lạm dụng
vai thế để làm lợi cho mình, thì chúng ta hãy coi chừng những
gì đã được Ngài dùng miệng tiên tri Malachi mà phán trong bài
đọc thứ nhất Chúa Nhật tuần này: “Các người đã đi trệch đường
và đã làm cho nhiều người qụi ngã bởi việc hướng dẫn của các người.
Các người đã làm vô hiệu giao ước của Lêvi, Chúa các đạo binh
phán. Vì các người không theo đường lối của Ta và tỏ ra lệch lạc
nơi các quyết định của các người, nên Ta làm cho các người bị
khinh chê và đê hèn trước mắt tất cả mọi người…”
Đaminh
Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL
|
|