|
TỪ BỎ VÀ VÁC THẬP GIÁ
Tác giả Trương Quang trong báo Tuổi Trẻ Chúa Nhật số 40-2003,
đã nhận định rằng: gần đây ở Việt nam rộ lên phong trào "chất
lượng cao”, từ sản phẩm và dịch vụ trên thị trường nội địa cho
đến các mặt hàng xuất khẩu, lan qua cả các khu vực nhạy cảm là
giáo dục và văn hoá. Nào là “xe chất lượng cao”, “lớp anh ngữ
chất lượng cao”, "phở chất lượng cao”, "khách sạn chất
lượng cao”… Mặc dù có “trương cờ, nổi trống” như vậy, chất lượng
của món hàng có thật sự cao hay không thì chẳng ai có thể đảm
bảo được. Mà nói cho cùng khi người rao món hàng "chất lượng
cao” kia cũng chẳng mấy tự tin khi phô trương mấy dòng chữ “chất
lượng cao” nghe rất hứa hẹn và đầy ấn tượng… Suy cho cùng chất
lượng hay giá trị của một sản phẩm hay dịch vụ là kết quả tổng
hợp và tích luỹ của nhiều hoạt động, từ khâu thiết kế, chế tạo,
quãng cáo, chào bán sản phẩm cho đến các biện pháp hậu mãi… Cuộc
sống ngày càng đòi hỏi phải có chất lượng cao. Từ sản phẩm, văn
hoá, nghệ thuật, giáo dục… cho đến con người cần đạt chất lượng
và có giá trị.
Có
thể dùng cụm từ "chất lượng cao” để suy niệm bài Tin mừng
hôm nay. Chúa Giêsu tuyển chọn môn đệ “chất lượng cao” với đòi
hỏi hết sức lạ lùng là “từ bỏ và vác thập giá”. Những ai đáp ứng
được yêu cầu ấy thì mới “xứng đáng làm môn đệ Thầy”.
Có
rất đông người đến với Chúa Giêsu. Người hướng về họ và nói một
cách rõ ràng, dứt khoát, quyết liệt “Ai
đến với tôi mà không dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và
cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ tôi được. Ai không
vác thập giá mình mà đi theo tôi, thì không thể làm môn đệ tôi
được”. Như thế, Chúa Giêsu muốn rằng: Ai muốn làm
môn đệ Người thì phải yêu mến Người hơn tất cả những gì mình tha
thiết nhất, chẳng hạn cha mẹ, vợ con, anh em và cả mạng sống mình
nữa. Sau đó Chúa Giêsu đưa ra hai dụ ngôn: Một người xây tháp
trước khi xây phải tính toán kỹ để chọn lựa quyết định có nên
xây hay không. Một ông vua trước khi đi giao chiến cũng phải tính
toán kỹ để chọn lựa có nên giao chiến hay không. Cũng thế, nếu
muốn theo Chúa Giêsu, muốn trở nên môn đệ “chất lượng cao” phải
chấp nhận từ bỏ và vác thập giá của mình.
1.
Từ bỏ
Nhiều
người hỏi rằng từ bỏ như Chúa Giêsu đòi hỏi làm sao mà sống được?
làm sao tránh được tiếng bất hiếu, vô tình, vô nghĩa? Vậy thì
phải hiểu chữ từ bỏ theo nghĩa nào? Từ bỏ ở đây hiểu theo nghĩa
tinh thần nhiều hơn. Người theo Chúa cần có tinh thần từ bỏ, ưu
tiên chọn Chúa trên hết mọi sự, xem Chúa và việc của Chúa là quan
trọng hơn cả. Mạng sống, cha mẹ, vợ con, nhà cửa, ruộng vườn đều
rất quý trọng, nhưng người theo Chúa chọn điều quý hơn là chính
Chúa. Họ giống như người “tìm được viên
ngọc quý, tìm được kho báu chôn trong ruộng, liền trở về bán tất
cả để mua viên ngọc, mua thửa ruộng ấy”. Chúa đòi
buộc người theo Chúa phải từ bỏ, nghĩa là đặt tất cả dưới Người,
yêu Người trên mọi sự. Đưa ra đòi hỏi này và biết đó là một chọn
lựa khó khăn nên Chúa Giêsu căn dặn nên biết tính toán cẩn thận
rồi mới chọn lựa dứt khoát. Muốn xây tháp cần tính toán có đủ
tiền. Muốn thắng trận cần có lính. Muốn theo Chúa phải từ bỏ.
Từ bỏ ý riêng, từ bỏ sự tự do, từ bỏ những điều mình ưa thích
khi những điều ấy đi ngược lại với lời dạy của Chúa hay làm cho
bản thân xa cách Người. Từ bỏ là quy luật của cuộc sống và sự
phát triển.Thai nhi không thể ở mãi trong lòng mẹ cho dẫu nơi
đó an toàn, êm ấm nhất. Đưá trẻ phải từ giã lòng mẹ để sinh ra
làm người. Đứa trẻ không thể nào trưởng thành nếu nó cứ sống mãi
bằng sữa mẹ, nó phải thôi bú, ăn cơm bánh mới lớn lên. Cuộc sống
đặt con người trước những sự lựa chọn. Chọn lựa là giới hạn. Chọn
điều này phải bỏ điều kia. Sống là chấp nhận từ bỏ. Chọn những
điều tốt loại bỏ những điều xấu. Có những điều xấu cần từ bỏ như
cờ bạc, say sưa, ma tuý, truỵ lạc, trộm cắp… Cũng có những điều
tốt phải từ bỏ để chọn điều tốt hơn, chẳng hạn khi chọn trường
học, chọn nghề nghiệp, chọn nơi ở, chọn bậc sống, chọn bạn bè,
chọn vợ chồng. Thanh niên nam nữ khi tìm hiểu nhau thì có nhiều
người nhưng khi chọn vợ chồng thì chỉ chọn một mà thôi. Từ bỏ
đòi hỏi nhiều hy sinh. Mỗi sáng thức dậy đi lễ, bỏ lại chiếc giường
êm ấm. Mỗi tối gia đình tắt tivi để cùng quy tụ đọc giờ kinh.
Giữ ngày Chúa nhật, bỏ công việc làm ăn có nhiều lợi nhuận. Bỏ
đi một tật xấu để tập một nhân đức. Cao cả hơn, bỏ đời sống hôn
nhân để sống đời tận hiến cho Chúa… Sự từ bỏ là cách diễn tả một
tình yêu. Khi yêu người ta vui lòng từ bỏ tất cả. Khi yêu người
ta cảm thấy nhẹ nhàng. Sự từ bỏ vì tình yêu là một niềm hạnh phúc.
Cha mẹ tần tảo dãi dầu mưa nắng lo cho con cái ăn học. Học sinh,
sinh viên thức khuya dậy sớm miệt mài học tập. Sự từ bỏ như thế
thật đáng trân trọng. Ai cũng ngại từ bỏ, nhất là từ bỏ những
gì gắn liền với mình nhất, cam go hơn cả là chính con người mình.
Bằng hy sinh và tình yêu ai cũng sẽ làm được tất cả để cuộc sống
ngày càng đạt “chất lượng cao”. Từ bỏ giống như cuộc leo núi.
Leo núi là một cuộc mạo hiểm, đó không phải là một cuộc dạo chơi
nhàn hạ; nó đòi hỏi sức khoẻ, sức chịu đựng dẻo dai, tài khéo
léo, lòng can đảm. Càng lên cao, người leo núi càng hưởng nhiều
niềm vui, càng tắm mình trong ánh sáng chan hoà và được chiêm
ngưỡng cảnh trời đất bao la hùng vĩ.
2.
Vác thập giá
Hai
yêu cầu được gói gọn trong hai động từ, đó là “từ bỏ” mọi sự và
“vác” thập giá. Không chỉ dứt bỏ mọi sự, người môn đệ theo Chúa
còn phải vác thập giá theo Chúa mỗi ngày trong đời sống của mình
Theo
Chúa giống như đi leo núi. Thập giá giống như cây gậy của người
leo núi. Nó rất cần và rất có ích. Không có gậy để dò đường và
để chống đỡ thì ta sẽ mỏi chân, sẽ không đi nổi, có khi té ngã
hay bỏ cuộc.
Nghe
nói đến thập giá phải vác, người ta có thể cho đó là một đòi hỏi
quá sức con người. Thật ra, thập giá đi liền với tình yêu. Phải
nhìn thập giá Đức Kitô như một sự tốt lành thượng đẳng, nếu không
chẳng thể chấp nhận nổi thập giá. Thập giá phát xuất từ một tình
yêu của Đấng Cứu Độ. Thập giá là hy sinh của Chúa. Có tình yêu
nào mà không cần đến ngôn ngữ của hy sinh?
Thập
giá được tạo nên do hai thanh gỗ, một nằm và một đứng. Thanh nằm
tượng trưng cho sự chết và sự yếu đuối trải rộng. Thanh đứng tượng
trưng cho sự sống vươn cao. Hai thanh bắc ngang nhau tượng trưng
cho sự tương phản giữa sự sống và sự chết, giữa vui buồn và cười
khóc, giữa khoái lạc và đau khổ, giữa ý muốn con người và ý muốn
Thiên Chúa. Đặt thanh vui mừng trên thanh đau khổ là cách duy
nhất để làm nên một thánh giá.Ý mụốn của con người là thanh nằm.
Ý muốn của Thiên Chúa là thanh đứng. Ngay khi đối kháng hai ý
muốn này tức là đã tạo nên một thập giá. Do đó thập giá là biểu
tượng của đau khổ.
Nếu
thập giá là biểu tượng của đau khổ thì Đấng chịu đóng đinh đã
chiến thắng đau khổ. Chúa Kitô đã tạo ra sự khác biệt hoàn toàn
giữa thập giá và kẻ bị đóng đinh. Khi nhận lấy thập giá, Đấng
là tình yêu đã cho thấy rằng tình yêu có thể biến đau khổ thành
niềm vui, để những ai gieo trong nước mắt có thể gặt giữa tiếng
cười, những ai khóc lóc có thể được an ủi, những ai đau khổ có
thể đồng hiển trị với Người.
Tình
yêu như là điểm giao thoa giũa thanh nằm của sự chết và thanh
đứng của sự sống trong một xác quyết: mọi sự sống đều ngang qua
sự chết. Đau khổ là hy sinh không tình yêu đang khi hy sinh là
đau khổ kèm theo tình yêu. Tình yêu biến đau khổ thành hy sinh
dâng hiến vời niềm vui. Thiếu tình yêu, hy sinh chỉ còn là đau
khổ gánh nặng và buồn chán. Đức Kitô đã đón nhận cái chết trên
thập giá vì yêu thương nhân loại. Cái chết của Chúa là một hiến
lễ có giá trị cứu chuộc tội, đền tội và Người “chỉ dâng hiến lễ
một lần là đủ”.
Hôm
nay, nơi nào có bóng thập giá là nới ấy có dấu chân người Kitô
hữu. Ba cây thập giá dựng lên chiều thứ sáu tử nạn, Đức Kitô ở
giữa hai tội nhân. Trong ba cây thập giá ấy chỉ có cây ở giữa
là Thánh giá. Khi Đức Kitô tắt thở trên cây thập giá, Người đi
vào đời sống mới thì cây thập giá khốn khổ ấy trở thành cây cứu
rỗi và trở nên thánh. Sự thánh ấy là tình yêu, là đau khổ, là
sự chết và là vinh quang. Không có tình yêu thì thập giá không
là thánh giá.
Mỗi
ngày người Kitô hữu theo Chúa phải cố gắng từ bỏ rất nhiều và
vác thập giá mỗi ngày. Người môn đệ “chất lượng cao” luôn luôn
đặt tất cả dưới Chúa và yêu Chúa trên mọi sự. Có tình yêu của
Chúa trong mỗi hành vi từ bỏ, người môn đệ có thêm sức mạnh ơn
thánh, để mọi thập giá trong đời trở thành thánh giá. Từ bỏ để
có thêm. Thêm lòng mến Chúa, thêm thánh thiện, thêm niềm vui phục
vụ tha nhân.
Lm.
Giuse NGUYỄN HỮU AN
|
|