TRUYỀN GIẢNG TIN MỪNG
VÀ LÒNG SÙNG KÍNH ĐỨC MA-RI-A

Xem:
- Đạo Đức Bình Dân và Việc Sùng Kính Đức Ma-ri-a

Lòng tôn sùng Đức Ma-ri-a là chất xúc tác thúc đẩy và hỗ trợ cho công cuộc truyền giảng tin mừng. Thánh Lu-i Ma-ri-a Gơ-ri-nhông đơ Mong-pho vừa là nhà rao giảng Phúc Âm lừng danh không mệt mỏi vừa là một người cổ động hăng say lòng thành thực tôn sùng Đức Ma-ri-a. Gần chúng ta hơn có cha Gô-đanh (Godin) là một trong những nhà tiên phong truyền bá tin mừng cho thời đại vừa là một người con đầy lòng yêu mến Mẹ Ma-ri-a.

Những phong trào theo tinh thần Công Đồng Va-ti-ca-nô II đầy sức sống giữa Giáo Hội hôm nay đang nỗ lực rao giảng Phúc Âm cho người thời đại và ra sức tái lập lòng tôn sùng Đức Ma-ri-a. Nhưng dường như hai chiều hướng này không có nhiều điểm chung xét về mặt hoạt động mục vụ cũng như từ phía thần học hiện đại. “Những người hiến thân cho việc tông đồ” và “những người yêu mến Đức Ma-ri-a” thường hay có vấn đề với nhau.

Theo đức hồng y Su-ê-nen, “lẽ nào Chúa Thánh Thần lại thúc đẩy công việc tái khám phá Đức Ma-ri-a đồng thời với việc canh tân công tác tông đô nếu giữa hai phong trào này lại không có một mối liên hệ căn bản?”

Ở đây chúng tôi xin nêu lên một số phương diện minh chứng cho mối liên quan ấy và một vài hệ luận có thể rút ra từ đó. Tài liệu của chúng tôi là hai tông huấn của Đức Phao-lô VI, Lòng Tôn Sùng Đức Trinh Nữ Ma-ri-a (Marialis Cultus, 1974) và Công Cuộc Truyền Giảng Tin Mừng (Evangelii Nuntiandi, 1975).

1. Hợp Nhất với Chúa Cứu Thế Giê-su

Rao giảng Phúc Âm là: “Công bố tin mừng về Nước Thiên Chúa” (Lc 4:43), tức là ơn cứu chuộc đã được tỏ bày qua những phép lạ và sự phục sinh của Chúa Giê-su, và nhân danh Ngài mà đem đến cho hết mọi người. Nói rõ hơn, rao giảng Phúc Âm tức là công bố mầu nhiệm Chúa Giê-su, Con Thiên Chúa đã làm người để cho chúng ta được làm nghĩa tử Thiên Chúa (x. Gl 4:4-5).

Vì vậy chúng ta có thể nói rằng truyền bá tin mừng tức là tiếp tục công trình cứu độ Chúa Cha đã ủy thác cho Chúa Giê-su thực hiện.

Đức Ma-ri-a, ngay từ giây phút được truyền tin, là mẫu gương hoàn hảo về niềm tin đối với tin mừng cứu độ mà Ngôi Lời Nhập Thể Con Thiên Chúa thực hiện. Và “vì là Nữ Tì của Thiên Chúa,” Mẹ đã hiến mình trọn vẹn cho Con Mẹ và công trình của Ngài (LG 56).

Đức Ma-ri-a đã đem Thai Nhi Giê-su đến cho bà Ê-li-sa-bét và Gio-an Tẩy Giả, Mẹ đã “truyền bá tin mừng” cho các mục đồng và các đạo sĩ. Tại tiệc cưới Ca-na, nhờ niềm tin vào Chúa Giê-su, Mẹ đã mở đường phép lạ để củng cố niềm tin cho các môn đệ.

Chắc chắn qua việc kể lại cho người-môn-đệ-được-Chúa-yêu những ký ức Mẹ đã ôm ấp và suy niệm trong lòng dài theo năm tháng, Mẹ đã làm bừng sáng lên niềm tin của Giáo Hội vào Chúa Giê-su, Con Thiên Chúa “được sinh ra bởi một Người Nữ” (Gl 4:4).

Giáo Hội (cũng như từng tín hữu) khi chiêm ngắm Đức Ma-ri-a sẽ đi sâu hơn vào mầu nhiệm Ngôi Lời Nhập Thể và cảm thấy bị thúc bách đi làm chứng nhân cho mầu nhiệm ấy.

Qua Đức Ma-ri-a, chúng ta thấy rõ ràng việc truyền bá Phúc Âm phát nguồn từ chính niềm tin của bản thân vào Chúa Giê-su và sự hợp nhất với Ngài. Mục tiêu là mầu nhiệm Chúa Ki-tô và cộng tác vào sứ mạng của Ngài.

2. Quyền Năng Chúa Thánh Thần

“Công cuộc truyền bá Phúc Âm sẽ không thể thực hiện được nếu không có hoạt động của Chúa Thánh Thần. Chúa Thánh Thần đã ngự xuống trên Chúa Giê-su Na-da-rét lúc Ngài chịu phép rửa (Mt 3:17)... Chúa Giê-su đã được Chúa Thánh Thần hướng dẫn trải qua kinh nghiệm cuộc chiến quyết định và thử thách cay nghiệt trong sa mạc trước khi khởi sự sứ mệnh của Ngài (Mt 4:1). Với quyền năng Chúa Thánh Thần (Lc 4:14), Ngài đã trở về Ga-li-lê và bắt đầu rao giảng tại Na-da-rét, áp dụng vào chính Ngài lời sứ ngôn I-sa-i-a, “Thánh Thần Chúa ngự trên Tôi” (Lc 4:18; Is 61:1), và trước lúc sai phái các môn đệ Ngài cũng phán: “Hãy nhận lấy Chúa Thánh Thần” (Ga 20:22)” (EN 75).

Trong toàn bộ sách Tông Đồ Công Vụ, chính Chúa Thánh Thần đã soi sáng và hướng dẫn công cuộc truyền giảng tin mừng bằng những “đặc sủng” phi thường (ơn nói tiếng lạ, ơn nói tiên tri, ơn chữa bệnh...). Ngoài ra, bằng một sự hiện diện thường xuyên nhưng tiềm ẩn, Ngài đã thúc đẩy việc cầu nguyện, rao giảng, và hiệp thông huynh đệ.

Chính nhờ sự trợ giúp của Chúa Thánh Thần, Giáo Hội đã được khai sinh và phát triển (TĐCV 9:3).

Trong nhà Tiệc Ly, Đức Ma-ri-a đã hiện diện cùng các Tông Đồ: “Mẹ đã tha thiết cầu xin Thiên Chúa ban Thánh Thần, là Đấng đã phủ bóng trên Mẹ trong ngày Truyền Tin” (LG 59).

Thánh Lu-ca đã chỉ cho ta một sự tương đồng giữa ngày lễ Ngũ Tuần và ngày Truyền Tin trong các bản văn của ngài. Chúa Giê-su phán với các Tông Đồ: “Các con sẽ nhận quyền năng Chúa Thánh Thần đến trên các con; và các con sẽ là chứng nhân cho Ta ...” (TĐCV 1:8). Còn Sứ Thần thì thưa cùng Đức Ma-ri-a: “Thánh Thần sẽ ngự xuống trên Bà và quyền năng Đấng Tối Cao sẽ bao trùm Bà” (Lc 1:25). Ngôi Lời đã nhập thể trong tâm hồn và thân xác Đức Ma-ri-a, còn Giáo Hội thì được khai sinh qua chứng tá của các Tông Đồ. Cả hai đều là công trình của Chúa Thánh Thần. Cả hai đều vượt trên mọi năng lực nhân loại và làm nên “những điều kỳ diệu” nhờ quyền năng của Thiên Chúa là Đấng “mà không có gì là không thể được.”

Cùng với Đức Ma-ri-a, “Đền Thờ của Chúa Thánh Thần” (MC 26), Giáo Hội ý thức rằng công cuộc truyền giảng tin mừng không phải là một công trình nhân loại, nhưng là việc nhờ quyền năng Thánh Thần Thiên Chúa mà sinh ra các chi thể trong Thân Thể Chúa Ki-tô.

Để công việc truyền giảng tin mừng đem lại hiệu quả, chúng ta phải - như trong nhà Tiệc Ly - “kiên bền cầu nguyện với Đức Ma-ri-a, Mẹ Chúa Giê-su” và nài xin Chúa Thánh Thần ngự đến. Chúng ta phải vào sâu hơn mãi trong “mối liên hệ nhiệm mầu giữa Thần Linh Thiên Chúa với Đức Trinh Nữ thành Na-da-rét, và hoạt động của Ngài trong Giáo Hội” (MC 27).

Chính Chúa Thánh Thần là Đấng trong ngày lễ Ngũ Tuần đã thúc bách công cuộc truyền giảng tin mừng cũng sẽ thông truyền cho chúng ta một lòng tôn sùng Đức Ma-ri-a chân chính.

3. Mẫu Tính của Giáo Hội

“Toàn thể Giáo Hội tiếp nhận sứ mệnh truyền giảng tin mừng... Công cuộc truyền giảng tin mừng không phải là một công việc của riêng ai, đó là một công việc mang tính Giáo Hội sâu xa... được thực hiện trong sự hiệp thông với Giáo Hội và các vị chủ chăn” (EN 15 và 60).

Truyền giảng tin mừng là một hệ quả mẫu tính của Giáo Hội, từ khả năng sinh sản nội tại trong mầu nhiệm Hiệp Thông Các Thánh. Đó là lời giải thích vì sao sự hiệp nhất với Giáo Hội qua việc tuân phục quyền bính là điều hết sức quan trọng trong công tác truyền giảng tin mừng.

Giê-ru-sa-lem, dấu chỉ sự hiệp nhất của Dân Chúa, Hiền Thê của Thiên Chúa được mời gọi làm mẹ một đoàn con đông đảo (x. Is 54 và 66; Tv 87 ...), đã được viên mãn trong Mẹ Giáo Hội của chúng ta (Gl 4:26-27; x. Kh 12:17). Chính trong Giáo Hội và qua Giáo Hội, chúng ta sẽ được Thiên Chúa sinh ra và lớn lên theo hình ảnh của Chúa Ki-tô. Truyền giảng tin mừng là thông phần tích cực vào mẫu tính của Giáo Hội để sinh ra các chi thể Chúa Ki-tô. Công cuộc này sẽ không đem lại kết quả trừ phi được thực hiện trong sự hợp nhất với Giáo Hội hữu hình và các chủ chăn, cũng như hợp nhất mầu nhiệm với Giáo Hội toàn thể ở trần gian và thiên quốc. Đó chính là điểm cốt yếu trong mầu nhiệm Hiệp Thông Các Thánh.

Trên đỉnh Can-vê, Chúa Cứu Thế đã tuyên bố Đức Ma-ri-a là Mẹ của người-môn-đệ-Chúa-yêu. Và theo xác tín của Giáo Hội, Đức Ma-ri-a còn là Mẹ của tất cả các môn đệ của Chúa Giê-su, Mẹ của toàn thể nhân loại đã được Ngài hiến thân cứu chuộc.

Đức Ma-ri-a vẫn không ngừng thể hiện Mẫu Tính Ân Sủng của mình. “Sau khi về trời ... Mẹ vẫn tiếp tục liên lỉ cầu bầu để đem lại cho chúng ta những ân huệ giúp chúng ta đạt được phần rỗi đời đời. Với tình từ mẫu, Mẹ chăm sóc những anh em của Con Mẹ đang lữ hành trên dương thế” (LG 62).

“Đức Ma-ri-a là hình ảnh biệt vị, là hiện thực hoàn hảo Mẫu Tính của Giáo Hội trong mầu nhiệm Hiệp Thông Các Thánh. Mẹ là Mẹ của chúng ta trong mầu nhiệm Hiệp Thông Các Thánh” (MC 24).

“Hoạt động của Giáo Hội trên thế giới có thể ví như sự tiếp tục niềm lo lắng của Đức Ma-ri-a. Thực vậy, tình yêu cần mẫn của Đức Trinh Nữ tại Na-da-rét, tại nhà bà Ê-li-sa-bét, tại Ca-na và trên đồi Gôn-gô-ta, những giai đoạn cứu rỗi có giá trị vĩ đại đối với Giáo Hội... nay vẫn được tiếp tục với tình mẫu tử lo lắng của Giáo Hội để mọi người đi đến chỗ nhận biết chân lý” (MC 28).

Sự cộng tác này là sự liên hệ sâu xa giữa Đức Ma-ri-a và Giáo Hội để sinh ra Thân Thể Mầu Nhiệm Chúa Ki-tô đã thúc bách Công Đồng Va-ti-ca-nô II xác nhận: “Đời sống của Đức Trinh Nữ là một gương sáng của tình mẫu tử thắm thiết. Tình mẫu tử ấy phải là một động lực của tất cả những ai cộng tác vào sứ mệnh tông đồ của Giáo Hội để tái sinh nhân loại (LG 65).

4. Một Vài Hệ Luận

Lòng tôn sùng Đức Ma-ri-a (qua các việc suy niệm về vai trò Đức Ma-ri-a trong Phúc Âm và đời sống Giáo Hội, cầu nguyện với Đức Ma-ri-a và cậy nhờ sự chuyển cầu của Mẹ, noi gương Mẹ v.v...) là chất xúc tác thúc đẩy và hỗ trợ vô cùng hiệu quả cho công cuộc truyền giảng tin mừng. Lòng tôn sùng ấy cũng giúp chúng ta hiểu và sống hoàn hảo hơn thực tại sâu xa này là sự hợp nhất với Chúa Ki-tô, mềm mỏng với Chúa Thánh Thần, hiệp thông với toàn Giáo Hội, và lấy đời sống để minh chứng tình yêu mẫu ái của Thiên Chúa (x. EN 29).

Lòng tôn sùng Đức Ma-ri-a chân chính cũng làm cho người tông đồ Phúc Âm được tiếp nhận “những hoa trái của Chúa Thánh Thần, đó là yêu thương, vui tươi, bình an, chịu đựng nhẫn nại, tốt lành, quảng đại, khiêm tốn” (Gl 5:22). Lòng tôn sùng ấy còn thúc bách họ vươn đến với những người bị bỏ rơi, những người cùng túng và những người dường như bất xứng nhất với tin mừng của Chúa Cứu Thế Giê-su.

Vì thế, hồng y Su-ê-nen đã kết luận: “Việc gặp gỡ do Chúa Thánh Thần thúc đẩy giữa phong trào Thánh Mẫu và phong trào tông đồ không phải là một sự kiện tình cờ. Đó là một ơn sủng phi thường đối với lòng tôn sùng Đức Ma-ri-a, nhờ đó mà đạt đến tiềm năng viêm mãn của nó, cũng như đối với hoạt động tông đồ, vì nhờ đó mà được ăn rễ sâu vào Mẫu Tính Tinh Thần của Đức Ma-ri-a.”

J. Lô-ren-sô