|
Chúa đội triều
thiên cứu độ cho những người
nghèo khó
1.
"Người trung nghĩa hãy rạng ngời
hớn hở, hãy tỉnh giấc hân hoan
chỗi dậy". Thứ tự anh chị em vừa
nghe nơi Thánh Vịnh 149 cho thấy một
hừng đông đang lên và thành
phần trung nghĩa sửa soạn hát lời
chúc tụng vào lúc ban mai. Với cụm
từ gợi ý ở câu thứ nhất,
bài ca chúc tụng này của họ được
gọi là "một bài ca mới", một
thánh thi trang trọng và vẹn toàn,
vẹn toàn đối với những ngày
sau hết, những ngày Chúa sẽ qui tụ
thành phần công chính lại trong một
thế giới được đổi mới.
Cả một bầu không khí vui mừng
tràn ngập toàn bài Thánh Vịnh
này; bài Thánh Vịnh bắt đầu
bằng lời Alleluia được xướng
lên, tiếp đến là lời ca khen,
chúc tụng, niềm hân hoan, tác động
nhảy múa, tiếng đàn tiếng trống.
Bài Thánh Vịnh này gợi hứng cho
tấm lòng đầy hoan hỉ đạo
hạnh dâng lên lời cầu tạ ơn.
2. Những vai chính trong bài Thánh Vịnh, theo bản
văn gốc Do Thái, được gán
cho hai chữ bắt nguồn từ nền linh
đạo Cựu Ước. Ba lần họ
được gọi là Hasidim (ở
các câu 1, 5, 9), tức là "những người
trung nghĩa đạo hạnh", thành phần
trung thành và ưu ái (hesed) đáp
lại tình yêu phụ thân của Chúa.
Phần
thứ hai của bài Thánh Vịnh gợi
lên những ngỡ ngàng, vì phần
này chất chứa đầy những cảm
giác đấu tranh. Lạ lùng ở chỗ,
cũng trong cùng một câu mà bài
Thánh Vịnh lại bao gồm cả "những
lời chúc tụng Thiên Chúa trên
môi miệng" lẫn "thanh gươm hai lưỡi
ở trong tay họ" (câu 6). Có suy niệm
chúng ta mới hiểu được tại
sao bài Thánh Vịnh được viết
lên cho người "trung nghĩa" sử dụng,
thành phần dấn thân đấu tranh
cho việc giải phóng; họ tranh đấu
để giải thoát đám dân chúng
bị áp bức, cho những người này
có cơ hội phụng sự Thiên Chúa.
Trong thời Macabê, ở vào thế kỷ
thứ hai trước Chúa Giáng Sinh, những
ai chiến đấu cho tự do và niềm
tin, những người phải trải qua một
cuộc đàn áp dữ dội dưới
quyền lực của Hellenistic, đều được
gọi là Hasidim, những người
trung thành với Lời Thiên Chúa và
truyền thống của cha ông họ.
3.
Theo quan điểm hiện tại của
lời chúng ta cầu nguyện đây thì
biểu hiệu tranh đấu này trở
thành hình ảnh dấn thân của người
tín hữu, thành phần hát lời chúc
tụng Thiên Chúa vào buổi ban mai, để
rồi sau đó họ đã ra đi khắp
các nẻo đường thế giới,
lọt vào giữa lòng sự dữ và
bất công. Bất hạnh thay, có những
lực lượng mãnh liệt dàn trận
chống lại Vương Quốc của Thiên
Chúa, đó là "các dân tộc,
các đất nước, các vị thủ
lãnh và các bậc vị vọng" được
tác giả Thánh Vịnh nói tới. Tuy
nhiên, người tín hữu vẫn tin
tưởng, vì họ biết rằng họ
có Chúa ở với, Ðấng là chủ
tể của lịch sử (câu 2). Việc
họ chiến thắng sự dữ là điều
chắc chắn, và cả cuộc khải
hoàn của tình yêu cũng thế. Tất
cả thành phần hasidim đều tham
dự vào cuộc chiến này, họ là
thành phần trung nghĩa và chính trực,
những người, bằng quyền năng
của Thần Linh, làm cho công cuộc lạ
lùng được gọi là Vương
Quốc Thiên Chúa nên trọn.
4.
Thánh Aâu Quốc
Tinh, bắt đầu từ các chi tiết
về "ca đoàn" và "đàn trống"
trong bài Thánh Vịnh, đã dẫn giải
thế này: "Ca đoàn tiêu biểu cho
những gì?... Ca đoàn là một nhóm
ca viên cùng nhau hát. Nếu chúng ta
hát trong một ca đoàn, chúng ta phải
hát cho đều. Khi hát chung trong một
ca đoàn, một tiếng hát lạc giọng
sẽ làm cho người nghe chói tai và
khiến cho cả ca đoàn bị lộn
xộn" (Enarr. In Ps. 149; CCL 40, 7, 1-4).
Ðối
chiếu các nhạc cụ được
đề cập đến trong bài Thánh
Vịnh, thánh nhân còn đặt vấn
đề: "Tại sao tác giả Thánh Vịnh
cầm trong tay cả trống lẫn đàn?"
Ngài trả lời là, "vì chúng ta
chúc tụng Chúa không phải chỉ
bằng giọng nói mà còn bằng cả
việc làm của chúng ta nữa. Một
khi chúng ta cầm đàn trống lên
thì đôi tay của chúng ta phải
ăn khớp với gióng nói. Anh em cũng
thế. Một khi anh em hát lời Alleluia thì
anh em cũng phải cho người nghèo bánh
ăn nữa, cho người trần truồng
áo mặc nữa, cho người lữ khách
chỗ trọ nữa. Nếu anh em thực hiện
như thế thì chẳng những tiếng
anh em hát lên mà cả đôi tay của
anh em cũng hợp với giọng hát của
anh em nữa, vì việc làm ăn khớp
với lời nói" (cùng nguồn, 8, 1-4).
5.
Chúng ta còn sử dụng chữ
thứ hai để gọi những ai cầu
nguyện trong bài Thánh Vịnh này, đó
là chữ anawim, "những người
nghèo hèn" (câu 4). Nơi Thánh Vịnh
thường có những cách diễn đạt
ngược đảo. Thánh Vịnh chẳng
những nói đến thành phần bị
áp bức, cùng khổ, bị bách hại
vì đức công chính, mà còn
nói đến cả những ai, vì trung
thành với giáo huấn luân lý của
Nhóm Liên Minh với Thiên Chúa, bị
loại trừ bởi những kẻ ưa thích
cậy dựa vào võ lực, giầu sang
và quyền bính. Theo ý nghĩa này,
người ta hiểu được rằng,
hạng "người nghèo" không phải
chỉ là một hạng người trong
xã hội, mà còn là một chọn
lựa tâm linh nữa. Ðó là những
gì Mối Phúc Ðức thứ nhất
nói đến: "Phúc cho người nghèo
khó trong tinh thần, vì Nước Trời
là của họ" (Mt 5:3). Tiên tri Zephaniah
đã nói về thành phần anawim
như là những con người đặc
biệt thế này: "Hãy tìm kiếm Chúa,
hỡi tất cả anh em hèn kém trong lãnh
thổ, thành phần thi hành các mệnh
lệnh của Ngài; hãy tìm kiếm đức
chính trực, tìm kiếm đức khiêm
cung; anh em mới có thể nhờ đó
tránh được ngày thịnh nộ
của Chúa" (2, 3).
6.
"Ngày thịnh nộ của Chúa" thực
sự là ngày được diễn tả
trong phần thứ hai của bài Thánh Vịnh,
khi thành phần "nghèo" được vào
hàng ngũ của Thiên Chúa để
chống lại sự dữ. Tự mình, họ
không đủ sức mạnh, hay đủ
vũ khí, hoặc đủ những chiến
thuật cần thiết để chống lại
cuộc tấn công hung tàn của sự
dữ. Tuy nhiên, vị tác giả Thánh
Vịnh đã không lưỡng lự cho
rằng: "Chúa yêu thương dân Ngài,
Ngài cho kẻ thấp hèn (anawim) được
chiến thắng vẻ vang" (câu 4). Những
gì Thánh Phaolô viết cho các Kitô
hữu Côrintô đã làm trọn bức
họa trên đây: "Thiên Chúa đã
chọn những gì là hèn kém và
bị thế gian khinh thường, ngay cả
những cái chẳng là gì, để
làm cho những cái là gì trở thành
chẳng là gì" (1Cor 1:28).
Với
một lòng tin tưởng cậy trông
như vậy, "con cái Sion" (câu 2), thành
phần hasidim và anawim, thành phần
trung nghĩa và nghèo hèn, tiếp tục
sống chứng từ của mình trong thế
giới và theo giòng lịch sử. Ca vịnh
Magnificat Ngợi Khen của Mẹ Maria trong Phúc
Aâm Thánh Luca là tiếng vang của những
cảm quan đẹp nhất nơi "con cái
Sion", một ca vịnh hân hoan chúc tụng
Thiên Chúa, Ðấng cứu độ
của Mẹ, một ca vịnh tạ ơn về
những điều cao cả Ðấng Toàn
Năng đã thực hiện, về việc
Ngài ra tay chống lại các lực lượng
sự dữ, về việc Ngài liên kết
với người nghèo khó, và về
lòng trung thành của Vị Thiên Chúa
của Giao Ước (x 1:46-55).
(L'
Osservatore Romano, ấn bản Anh ngữ, ngày
30/5/2001)
|
|